Bài viết từ Phóng viên danh dự Korea.net Hoàng Xuân Tùng

Không có dân tộc nào trên thế giới đi qua những cuộc chiến tranh mà không để lại mất mát. Những năm tháng khói lửa đã in sâu trong ký ức nhiều thế hệ, và ở đó, sự hy sinh của những người lính, những người con yêu nước luôn là minh chứng hùng hồn nhất cho lòng quả cảm và tinh thần bất khuất. Dù ở Việt Nam hay Hàn Quốc, lịch sử đều chứng kiến những trang đau thương nhưng cũng đầy tự hào, khi hàng triệu con người đã ngã xuống vì một mục tiêu lớn lao: độc lập dân tộc, hòa bình và tương lai cho thế hệ mai sau. Trong dòng chảy của thời gian, nỗi đau dần lắng xuống, nhưng ký ức về họ thì chưa bao giờ phai mờ. Chính vì thế, những ngày tưởng niệm trở thành dịp để các thế hệ hôm nay dừng lại, lắng nghe tiếng vọng từ quá khứ và gửi gắm lòng biết ơn chân thành đến những người đã khuất.

Tại Hàn Quốc, Ngày Tưởng niệm được tổ chức vào ngày 6/6 hằng năm để bày tỏ lòng biết ơn đối với các liệt sĩ và cựu chiến binh đã cống hiến cho quốc gia. Tương tự như vậy, ở Việt Nam, Ngày Thương binh liệt sĩ (27/7) là thời điểm cả nước tưởng nhớ và tri ân những người đã hy sinh hoặc mang thương tích trong các cuộc kháng chiến giữ nước. Tuy được tổ chức trong bối cảnh lịch sử, văn hóa khác nhau, nhưng cả hai ngày lễ đều thể hiện truyền thống “uống nước nhớ nguồn”, đồng thời phản ánh cách mỗi quốc gia gìn giữ ký ức tập thể và giáo dục thế hệ trẻ về lòng yêu nước. Việc tìm hiểu những điểm tương đồng và khác biệt giữa hai ngày tưởng niệm này không chỉ giúp chúng ta hiểu hơn về lịch sử và văn hóa của mỗi nước, mà còn là dịp để suy ngẫm về giá trị thiêng liêng của hòa bình và sự biết ơn đối với những người đã đánh đổi cả cuộc đời vì Tổ quốc.

Ngay bây giờ, chúng ta hãy khám phá những nét đặc sắc của Ngày Tưởng niệm ở Hàn Quốc và Ngày Thương binh liệt sĩ ở Việt Nam thông qua bài viết của phóng viên danh dự Korea.net dưới đây nhé!





Ngày Tưởng niệm Hàn Quốc (tiếng Hàn: 현충일, tiếng Anh: Memorial Day) được tổ chức vào ngày 6 tháng 6 hằng năm. Đây là một ngày lễ quốc gia nhằm tưởng nhớ và vinh danh những người lính và người dân Hàn Quốc đã hy sinh trong Chiến tranh Triều Tiên (năm 1950-1953) cũng như các cuộc xung đột khác.

Ngày Tưởng niệm Hàn Quốc lần đầu tiên được chính thức công nhận vào ngày 19 tháng 4 năm 1956, chỉ vài năm sau khi Chiến tranh Triều Tiên kết thúc. Tuy nhiên, ý tưởng dành riêng tháng 6 để tôn vinh các cựu chiến binh và những người yêu nước đã được nêu ra từ năm 1954.

Vào ngày này, các buổi lễ tưởng niệm được tổ chức trên khắp cả nước để tưởng nhớ những người đã ngã xuống trong Chiến tranh Triều Tiên và các cuộc chiến tranh hay trận chiến quan trọng khác. Lễ tưởng niệm lớn nhất diễn ra tại Nghĩa trang Quốc gia Seoul, có sự tham dự của Tổng thống và một số quan chức chính phủ. Các quan chức và người dân đặt hoa và lễ vật tại mộ phần của những người đã hy sinh. Các cựu chiến binh cũng đến kính chào trước bia mộ của đồng đội mình.

Vào lúc 10h00 sáng, còi báo vang lên trên toàn quốc, và người dân dành một phút mặc niệm. Quốc kỳ Hàn Quốc Taegeukgi (tiếng Hàn: 태극기) được treo rủ, và bài hát Ngày Tưởng niệm (tiếng Hàn: 현충일 노래, phát âm: Hyeonchung-il Norae) cũng được phát trên hệ thống truyền thanh và truyền hình quốc gia. Nhiều gia đình và cơ sở kinh doanh treo quốc kỳ trước cửa nhà như một cách thể hiện lòng tôn kính với những người đã dũng cảm đứng lên bảo vệ tự do cho dân tộc.






Ngày Thương binh liệt sĩ Việt Nam (ngày 27/7) là ngày lễ tưởng niệm và tri ân những người đã hy sinh hoặc để lại một phần xương máu vì sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc và làm nghĩa vụ quốc tế. Đây là dịp để cả nước Việt Nam bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với các anh hùng liệt sĩ và thương binh - những con người đã cống hiến tuổi trẻ, mạng sống và sức khỏe cho nền độc lập, hòa bình hôm nay.

Ngày 27/7 được chọn làm Ngày Thương binh toàn quốc lần đầu tiên vào năm 1947, chỉ hai năm sau Cách mạng Tháng Tám thành công. Vào thời điểm đó, trước khi chọn Ngày Thương binh toàn quốc, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Sắc lệnh số 20/SL, quy định chế độ hưu bổng, thương tật và tiền tuất đối với tử sĩ. Đây là văn bản pháp quy đầu tiên khẳng định vị trí quan trọng của công tác thương binh, liệt sĩ, thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Đảng và Nhà nước đối với các thương binh, bệnh binh và gia đình liệt sĩ.

Ban đầu, ngày này được gọi là “Ngày Thương binh toàn quốc”, đến năm 1955, chính thức được đổi tên thành “Ngày Thương binh liệt sĩ” để thể hiện sự tri ân không chỉ với người còn sống mang thương tật chiến tranh, mà cả những người đã ngã xuống vì nền độc lập dân tộc.

Vào ngày này, các hoạt động tưởng niệm được tổ chức rộng khắp trên cả nước. Lễ tưởng niệm trọng thể cấp quốc gia thường diễn ra tại Nghĩa trang Liệt sĩ Trường Sơn, Nghĩa trang Đường 9 hay Đài Tưởng niệm các Anh hùng Liệt sĩ tại thủ đô Hà Nội, với sự tham dự của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, đại diện các bộ ngành và đông đảo người dân. Trong không khí trang nghiêm, các đoàn đại biểu dâng hoa, thắp hương và dành phút mặc niệm để tưởng nhớ công lao to lớn của các anh hùng đã ngã xuống.

Đặc biệt, tối ngày 26/7, lễ thắp nến tri ân được tổ chức đồng loạt tại các nghĩa trang liệt sĩ trên cả nước. Hàng vạn ngọn nến được thắp lên bởi đoàn viên, thanh niên và học sinh như một biểu tượng của lòng biết ơn sâu sắc. Truyền hình và phát thanh quốc gia cũng phát các chương trình đặc biệt: những bản hùng ca cách mạng, phóng sự về người có công và các ca khúc tri ân vang lên trong nhiều khung giờ.

Nhiều gia đình treo cờ Tổ quốc trước cửa nhà và tham gia các hoạt động như vệ sinh mộ phần liệt sĩ, thăm hỏi gia đình chính sách. Tại các địa phương, chính quyền và tổ chức đoàn thể cũng tổ chức khám chữa bệnh miễn phí, trao quà, sổ tiết kiệm và xây dựng nhà tình nghĩa cho người có công. Tất cả những hoạt động ấy thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” - một truyền thống tốt đẹp đã được hun đúc qua bao thế hệ người Việt Nam.




Thứ nhất, cả Ngày Tưởng niệm ở Hàn Quốc và Ngày Thương binh liệt sĩ ở Việt Nam đều là những ngày lễ mang tầm vóc quốc gia, và đã được công nhận qua các văn bản pháp lý. Đây là dịp để toàn dân tưởng nhớ, tôn vinh và tri ân những người đã hy sinh vì độc lập, tự do và hòa bình của dân tộc. Cả hai ngày lễ đều phản ánh sâu sắc tinh thần “uống nước nhớ nguồn”, thể hiện lòng biết ơn với thế hệ đi trước đã cống hiến và ngã xuống cho đất nước.

Thứ hai, về hình thức tổ chức, cả hai quốc gia đều triển khai hoạt động tưởng niệm ở cả cấp trung ương và địa phương. Ở cấp nhà nước, đều có sự tham gia của nguyên thủ quốc gia, lãnh đạo chính phủ cùng các cơ quan chức năng. Ở cấp địa phương, người dân, cựu chiến binh, đoàn viên thanh niên và học sinh cùng tham gia các hoạt động như dâng hương, thắp nến tri ân, treo cờ tổ quốc và tổ chức các chương trình truyền thông tưởng niệm. Điều này cho thấy tinh thần tưởng niệm không chỉ diễn ra trong phạm vi chính quyền mà lan tỏa đến từng cộng đồng dân cư.

Thứ ba, đối với thế hệ trẻ, cả hai ngày lễ này đều hướng đến mục đích giáo dục họ về truyền thống yêu nước, lòng biết ơn và tinh thần trách nhiệm với đất nước. Thông qua các hoạt động tưởng niệm, học sinh và thanh niên được tiếp cận với lịch sử, hiểu thêm về sự hy sinh to lớn của cha ông, từ đó hun đúc tinh thần sống đẹp, sống có lý tưởng, trở thành những chủ nhân tương lai có ích cho xã hội.



Thứ nhất, sự khác biệt dễ thấy nhất nằm ở quy định nghỉ lễ. Tại Hàn Quốc, Ngày Tưởng niệm là một ngày nghỉ lễ chính thức theo quy định của chính phủ, vì vậy người dân được nghỉ làm, nghỉ học để tham gia các hoạt động tưởng niệm. Trong khi đó, ở Việt Nam, ngày 27/7 không được xếp vào danh sách ngày nghỉ lễ, nên các hoạt động tưởng niệm thường được tổ chức ngoài giờ hành chính, đặc biệt là vào buổi tối, để tạo điều kiện cho mọi tầng lớp nhân dân tham gia.

Thứ hai, loài hoa được sử dụng trong các lễ tưởng niệm cũng phản ánh nét văn hóa đặc trưng của từng quốc gia. Tại Hàn Quốc, trong phần lớn các buổi lễ tưởng niệm, người dân thường dâng hoa cúc trắng hoặc hoa bách hợp trắng (hoa lily). Cả hai loài hoa này đều tượng trưng cho sự thuần khiết, trang nghiêm và lòng tôn kính sâu sắc đối với những người đã khuất. Ngược lại, ở Việt Nam, mặc dù có thể sử dụng nhiều loại hoa như hoa sen, hoa hồng, hoa cúc trắng, thì hoa cúc vàng vẫn là loài hoa phổ biến nhất trong các lễ viếng và dâng hương liệt sĩ. Theo quan niệm truyền thống của người Việt, màu vàng thể hiện sự thiêng liêng, tôn nghiêm nhưng vẫn ấm áp, đúng với tinh thần “uống nước nhớ nguồn” và lòng nhân hậu của dân tộc Việt Nam.





Thứ ba, các nghi lễ và hình thức tổ chức hoạt động tưởng niệm cũng có nhiều điểm khác biệt. Ở Hàn Quốc, một trong những nghi thức nổi bật là lễ mặc niệm toàn quốc vào đúng 10 giờ sáng, khi còi báo vang lên trên toàn đất nước và mọi người dừng lại trong một phút để tưởng nhớ. Quốc kỳ được treo rủ và bài hát chính thức của Ngày Tưởng niệm được phát trên các phương tiện truyền thông. Những nghi thức này thể hiện tính trang nghiêm, đồng bộ và biểu tượng cao. Trong khi đó, tại Việt Nam, hoạt động nổi bật nhất là lễ thắp nến tri ân vào tối ngày 26/7 tại các nghĩa trang liệt sĩ trên toàn quốc, đặc biệt có sự tham gia đông đảo của lực lượng thanh niên, học sinh, sinh viên. Ngoài ra, Việt Nam còn triển khai các hoạt động xã hội thiết thực như: thăm hỏi, tặng quà gia đình chính sách, khám chữa bệnh miễn phí, xây dựng nhà tình nghĩa,...




Chia sẻ với phóng viên danh dự Korea.net là bạn Trịnh Thị Nhung, sinh viên năm ba Khoa Kinh tế chính trị của Học viện Báo chí và Tuyên truyền. Cô bạn cho biết, cứ mỗi dịp 27/7, cô lại có dịp được tham gia các hoạt động tình nguyện ở đoàn, xã để tri ân những người đã hy sinh vì đất nước. Cô thường cùng các anh chị em đoàn xã ra nghĩa trang liệt sĩ để dọn vệ sinh, lau bia mộ, cắm hoa và thắp hương. Bạn Nhung bày tỏ rằng: “Mọi người ai cũng làm việc rất nghiêm túc và cẩn thận. Khi dọn dẹp từng ngôi mộ, từng tấm bia, mình cảm nhận rõ rằng mỗi cái tên được khắc trên đó đều ẩn chứa một câu chuyện hy sinh thầm lặng, để hôm nay mình và mọi người được sống trong hòa bình. Chúng mình còn chia nhóm đi thăm các bác thương binh, gia đình liệt sĩ trong xã. Những trải nghiệm đó khiến mình cảm thấy biết ơn hơn với cuộc sống hiện tại, và cũng nhận ra rõ hơn trách nhiệm của bản thân, không chỉ là ghi nhớ công ơn, mà còn phải sống tốt, sống có ích để xứng đáng với sự hy sinh của các thế hệ đi trước”.



Tiếp theo là bạn Hwang Jo-eun, sinh năm 2002, hiện đã tốt nghiệp Khoa Ngôn ngữ & Văn học Anh tại Đại học Hannam, thành phố Daejeon, vào tháng 2 năm 2025. Trước đó, bạn Jo-eun từng tham gia chương trình trao đổi sinh viên tại Đại học Ngoại thương Việt Nam từ tháng 1 đến tháng 7 năm 2024. Chúng mình có cơ hội gặp gỡ và trở thành bạn bè thông qua một hoạt động ngoại khóa trong khoảng thời gian đó. Nhờ vậy, cả hai đã có nhiều dịp chia sẻ với nhau về văn hóa, phong tục và đời sống của Việt Nam và Hàn Quốc. Khi được hỏi về Ngày Tưởng niệm Hàn Quốc, Jo-eun đã chia sẻ với mình như sau: “Mỗi khi nhắc đến Ngày Tưởng niệm, lòng mình lại cảm thấy trang nghiêm, lặng lại. Từ khi còn nhỏ, mình đã thường xuyên được đến Nghĩa trang Quốc gia hay các bảo tàng lịch sử thông qua các chuyến học tập thực tế do trường tổ chức. Mỗi lần như vậy, được nghe kể và tận mắt chứng kiến những câu chuyện về những người đã hy sinh vì đất nước, mình dần dần cảm nhận được lòng biết ơn một cách rất tự nhiên”.



Đặc biệt, mình đã may mắn có cơ hội được kết nối và trò chuyện cùng ông Park Nark Jong - cựu Giám đốc Trung tâm Văn hóa Hàn Quốc (KCC) tại Việt Nam. Với 13 năm gắn bó với dải đất hình chữ S, ông từng đảm nhiệm vai trò Giám đốc KCC tại Việt Nam (giai đoạn 2012-2016), và sau đó tiếp tục nhiều hoạt động tại đây như làm cố vấn cho Cơ quan Hợp tác Quốc tế Hàn Quốc (KOICA), tổ chức các chương trình giao lưu văn hóa - nghệ thuật,... Từ hành trình dài gắn bó đó, ông Park đã hình thành những góc nhìn sâu sắc về mối quan hệ giữa Việt Nam và Hàn Quốc. Khi được nhắc tới ngày thương binh, liệt sĩ của Việt Nam và Hàn Quốc, ông đã suy ngẫm về những tàn dư chiến tranh mà cả hai dân tộc từng trải qua để có được ngày hôm nay.

“Trong quá khứ, chiến tranh đã để lại vô vàn mất mát, đau thương và tổn thất cho cả hai quốc gia. Nhiều binh sĩ Hàn Quốc chúng tôi đã hy sinh trong Chiến tranh Việt Nam, đồng thời người dân Việt Nam cũng phải gánh chịu nhiều tổn thất từ chiến tranh, bao gồm cả những tổn thương do quân đội Hàn Quốc gây ra. Chính vì vậy, người Hàn Quốc chúng tôi cần phải khiêm nhường nhìn nhận sự thật lịch sử này, biết phản tỉnh quá khứ và có thái độ đúng đắn hướng đến tương lai”, ông Park chia sẻ.

Về phương hướng xây dựng mối quan hệ bền vững giữa Hàn Quốc và Việt Nam, ông Park Nark Jong đã đưa ra những ý chính như sau:

Thứ nhất, cần có nỗ lực để nhìn thẳng và hiểu đúng lịch sử. Lịch sử không nên chỉ được nhìn từ một phía, mà phải được tiếp cận từ nhiều góc độ khác nhau. Việc tìm hiểu xem Hàn Quốc và Việt Nam mỗi bên tưởng niệm những ngày này ra sao cũng là điều quan trọng.

Thứ hai, cần có thái độ tích cực trong việc tôn trọng sự hy sinh và rút ra bài học từ lịch sử. Chiến tranh không bao giờ nên được tôn vinh hay lý tưởng hóa. Sự hy sinh của các quân nhân cần được tôn trọng, nhưng đồng thời, chúng ta cũng cần nỗ lực để gìn giữ hòa bình, ngăn chặn những bi kịch tương tự tái diễn trong tương lai.

Thứ ba, ngày nay mối quan hệ giữa Hàn Quốc và Việt Nam đã phát triển đến mức độ rất khăng khít - là “quan hệ đối tác chiến lược toàn diện”, gắn bó như anh em, như thông gia. Vì vậy, thay vì cố phân định đúng sai trong lịch sử, cả hai bên nên cùng nhau chia sẻ và cảm thông với những đau thương trong quá khứ. Không phải là quên đi quá khứ, mà là nhìn lại quá khứ để rút ra bài học, từ đó xây dựng mối quan hệ tốt đẹp hơn. Điều đó sẽ mang lại ảnh hưởng tích cực cho thế hệ mai sau.

Thông qua cuộc trò chuyện với ông Park Nark Jong, mình thật sự xúc động trước những gì mà cả Việt Nam và Hàn Quốc đã trải qua để có được sự phát triển như ngày hôm nay. Vượt qua những bi kịch trong quá khứ, hai quốc gia đã từng bước xây dựng mối quan hệ ngoại giao thân thiết, và sau hơn 33 năm gắn bó, mối quan hệ ấy ngày càng trở nên bền chặt, tin cậy và sâu sắc.



Về phía bản thân mình, ngay từ những năm còn ngồi trên ghế nhà trường, mình đã được các thầy cô giáo ân cần nhắc nhở, giáo dục về truyền thống “uống nước nhớ nguồn” và lòng biết ơn đối với các anh hùng liệt sĩ. Những buổi học ngoại khóa đầy ý nghĩa, các hoạt động cộng đồng do Đoàn Thanh niên phường tổ chức, hay những lần tham gia cùng các câu lạc bộ tình nguyện,... đều để lại trong mình những cảm xúc sâu sắc và nuôi dưỡng tinh thần tự hào dân tộc.

Kỷ niệm đáng nhớ nhất với mình là vào tháng 7 năm 2022, khi cùng với Đội sinh viên tình nguyện Xứ Thanh của Học viện Báo chí và Tuyên truyền, mình đã tham gia chiến dịch “Mùa hè xanh” - thời điểm cả nước hướng về Ngày Thương binh liệt sĩ. Được trực tiếp thắp hương tưởng niệm, dọn dẹp khuôn viên bia mộ liệt sĩ, mình càng thấm thía hơn về sự hy sinh to lớn của các thế hệ đi trước và trân trọng giá trị của hòa bình hôm nay.






Dù cách thể hiện có thể khác nhau, nhưng cả Việt Nam và Hàn Quốc đều cho thấy một điểm chung đặc biệt: đó là lòng biết ơn sâu sắc đối với những con người đã hy sinh vì sự tồn vong và phát triển của đất nước. Trong một thế giới vẫn còn nhiều bất ổn và xung đột, những ngày tưởng niệm như thế này càng trở nên ý nghĩa hơn bao giờ hết. Chúng nhắc nhở chúng ta rằng, nền hòa bình hôm nay không tự nhiên mà có. Nó được xây đắp từ máu, nước mắt và niềm tin của những con người đi trước. Và trách nhiệm của thế hệ hiện tại chính là tiếp nối truyền thống ấy bằng cách sống có lý tưởng, có trách nhiệm, để sự hy sinh ấy không trở nên vô nghĩa.

Nhân dịp Ngày tưởng niệm Hàn Quốc sắp tới gần, mình xin được gửi lời tri ân sâu sắc tới tất cả những anh hùng, liệt sĩ và những người đã dũng cảm đứng lên vì đất nước. Sự cống hiến và hy sinh của họ là nền móng cho hòa bình, tự do và thịnh vượng ngày hôm nay. Chúng ta hãy cùng nhau dành một phút lặng yên để tưởng nhớ và tôn vinh những con người đã âm thầm viết nên trang sử hào hùng, không chỉ của Hàn Quốc, mà còn là biểu tượng chung cho tinh thần bất khuất của nhân loại.

hrhr@korea.kr

* Bài viết này đã được viết bởi một phóng viên danh dự của Korea.net. Đoàn phóng viên danh dự chúng tôi có mặt ở khắp nơi trên thế giới, và họ luôn nỗ lực để chia sẻ tình yêu và lòng nhiệt huyết đối với tất cả mọi thứ của Hàn Quốc với Korea.net.