JSA khu vực an ninh chung( 2000)
Đạo diễn Park Chan Wook

Tại khu vực bảo vệ chung Panmunjeom đã xảy ra cuộc đấu súng vào rạng sáng ngày 28 tháng 10. Sophie Jang thiếu tá người Thụy Sỹ gốc Hàn trực thuộc ủy ban điều tra trung lập đã được cử đến để điều tra chân tướng sự việc. Nội dung lời khai của hai bên khác nhau.Tại hiện trường lúc đó có trung sỹ Lee Su Hyuk( Lee Byung Hun) người đã bắn chết hai lính Bắc Hàn và trung sỹ Oh Kyung Pil(Song Kang Ho) người cố gắng sống sót của quân bắc Hàn luôn tránh nói chuyện với thiếu tá Jang. Thiếu tá Jang cũng biết việc binh nhì Nam Seong Sik( Kim Tae Woo) cũng có mặt tại hiện trường lúc đó nhưng dưới sáp lực của điều tra đã lao ra khỏi tòa nhà tự sát. Vào một ngày tháng 2 trong lúc huấn luyện vượt qua ranh giới quân sự binh sỹ Lee đã dẫm lên mìn, bị tụt lại sau hàng ngũ sau đó được cứu sống bởi trung tá Oh Kyung Pil và binh sỹ Jung Woo Jin( Shin Ha Gyun) của Bắc Hàn. Từ đó họ trở nên thân thiết và thỉnh thoảng gặp nhau ở chòi canh. Không lâu sau đó binh sỹ Nam cũng cùng tham gia, nhóm bốn người họ thường xuyên gặp gỡ và đã có khoảng thời gian vui vẻ bên nhau. Vào ngày xảy ra vụ án do bầu không khí quân sự căng thẳng khi đó họ hẹn gặp nhau lần cuối để chia sẻ chỗ ở của nhau và chụp ảnh kỉ niệm. Vì thiếu tá Jang xuất thân là con gái của một lính bắc Hàn nên sau đó đã bị loại ra khỏi cuộc điều tra. Tình bạn của bốn người rất khăng khít, vào ngày hôm đấy việc họ gặp nhau bị lính Bắc Hàn khác phát hiện, do quá hoảng hốt Nam Seong Sik đã bắn chết lính Bắc Hàn và Jung Woo Jin. Trung tá Jang dù biết sự thật này vẫn định che dấu cho họ. Lee Su Hyuk sau khi nghe sự thật từ thiếu tá Jang là Jung Woo Jin đã bị chết từ chính súng của mình trên đường đi chữa trị đã ngậm súng vào miệng và bóp cò.

Nhận xét của nhà phê bình phim Kim Kyung Wook

Hội nghị thượng đỉnh Nam Bắc đầu tiên trong lịch sử Bình Nhưỡng, Cuộc hội ngộ cuả các gia đình ly tán tại Seoul và Bình Nhưỡng, Các cầu thủ Nam Bắc Hàn cùng một ý chí dương cao ngọn cờ bán đảo đảo Hàn Quốc tại Olympic Sydney. Tất cả các sự kiện trên là những sự kiện của năm 2010, năm khởi chiếu Khu vực an ninh chung JSA. Hiện tại năm 2013 khi nhìn lại mối quan hệ Nam Bắc ngày một xấu đi càng khiến chúng ra suy nghĩ về bộ phim này, bộ phim Hàn Quốc đã đạt kỉ lục trong ngành giải trí.

Khu vực anh ninh chung JSA lựa chọn tình bạn bí mật của lính Nam Hàn và Lính Bắc Hàn trước đây là một điều cấm dù là tưởng tượng cũng khó có thể có trong nội dung phim điện ảnh Hàn Quốc. Bởi thời kì đó là thời kì tại Hàn Quốc người cộng sản không được phép miêu tả như là con người, nếu quân phục của lính bắc Hàn đẹp hơn quân phục của lính Nam Hàn thì qua vòng kiểm duyệt cũng sẽ bị loại bỏ. Tác giả của tiểu thuyết dài tập Park Sang Yeon 'DMZ" đã gặp phải rất vất vả trong quá trình thẩm duyệt phim và quyết định giới hạn độ tuổi phim trên 15 tuổi. Nếu không dùng đến một số công cụ thì bộ phim rất khó có thể công chiếu vì đây là bộ phim lấy chất liệu từ một việc có thật vượt qua điều cấm của luật an ninh quốc gia.

Công cụ thứ nhất là làm cảnh Trung tá Bắc Hàn Oh Kyung Pil đã liều mạng để cứu binh sỹ Nam Hàn Lee Su Hyuk. Với ý nghĩa là ân nhân cứu mạng của Lee Su Hyuk khán giả có thể chấp nhận Oh Kyung Pil một người Bắc Hàn mang nhân cách con người. Từ tiền lệ này về sau được lặp lại trong các bộ phim khác ví dụ tiêu biểu là phim " Tình anh em" ( 2010, Jang Hun).

Một công cụ nữa là cấu trúc truyện khám phá điều bí mật qua những đoạn phim hồi tưởng sau vụ đấu súng diễn ra tại chòi canh của quân đội Bắc Hàn ở khu vực phi quân sự. Trước tiên đưa khán giả tiếp cận bộ phim qua cảnh lính canh Jung Woo Jin bị bắn chết và Oh Kyung Pil, Lee Su Hyuk bị thương, một khung cảnh rất đau thương. Trong quá trình điều tra Việc binh sỹ Nam Seong Sik tìm cách tự tử lại càng làm tăng tính bí mật của câu chuyện. Đoạn hồi tưởng của Nam Seong Sik đã làm sáng tỏ quá trình hai người lính Nam Hàn bước qua chiếc cầu ranh giới để đến chòi canh của lính Bắc Hàn và đã trở nên thân thiết với những người lính Bắc Hàn như thế nào. Mặc dù vậy, bởi họ đều biết họ sẽ phải chịu phạt vi phạm luật cấm,và bởi vì chân tướng sự việc sẽ mãi là bí mật nên tâm lý chúng ta có thể dễ dàng được tháo dỡ hơn.

Tại đây các tầng hiện thực và ảo tưởng bắt đầu tác động lẫn nhau, một mặt điều cấm được xử lí một cách khéo léo, một mặt là sự hợp lí của các tình tiết gây cấn. Thời gian trong phim được biểu thị chi tiết đến từng phút( tính hiện thực) nhưng cuối cùng lại không ghi năm nào( hư cấu) . Trong cuộc gặp gỡ của Lee Su Hyuk, Nam Seong Sik, Oh Young Pil, Hung Woo Jin, chúng ta thấy họ dùng đạn chơi bắn bi, đá gà,...và hình ảnh họ đuổi bắt nhau rất trong sáng. Những người lớn lại được miêu tả chơi đùa như những đứa trẻ càng nhấn mạnh những hành động của Lee Su Hyuk và Nam Seong Sik là những hành động vô tư. Tình bạn của họ hòa hợp với cả âm nhạc trong phim tạo nên không khí hư cấu nhẹ nhàng làm nhẹ đi áp lực về vi phạm lệnh cấm. Thiếu tá Sophie Jang người được Thụy Sỹ phái đến đã tiếp cận chân tướng sự việc và đối phó với những lời khai do những người kia tượng ra bằng những chứng cứ cụ thể và lí luận logic. Tuy nhiên hiện thực mà họ đang phải đối mặt là " hành động nhặt chiếc mũ rơi qua ranh giới quân sự cũng có thể coi là vi phạm an ninh quốc gia và có thể chịu phạt". Việc đưa tình hình Nam Bác Hàn đối đầu lên màn ảnh đã gây được sự chú ý. Tại chòi canh của quân Bắc Hàn khi một người lính khác của quân Bắc Hàn xuất hiện hay như câu nói đùa của Lee Su Hyuk " Đầu hàng đi" đều khiến Oh Kyung Pil nghiêm mặt lại, bởi họ mang theo nỗi sợ hãi để tồn tại trong hiện thực ly tán. Những cảnh phim truyền tải nghĩa của nỗi sợ hãi được sử dụng làm tăng kịch tính cho phim.

Ly tán dẫn đến kết quả đẫm máu là nơi gặp nhau của những điều ngẫu nhiên và dĩ nhiên. Bốn người lính Nam Bắc Hàn đã nhận một kết cục không thể làm lại được. Nguy cơ ập đến khi người chỉ huy của quân Bắc Hàn xông vào chòi canh, tình bạn của họ biến mất như ảo ảnh. Bởi chỉ cần họ chĩa súng vào nhau là ngau lập tức có thể trở thành " kẻ thù". Oh Young Pil đã bình tĩnh và cố gắng hết sức để làm dịu tình hình, tuy nhiên họ( không chỉ họ mà cả Hàn Quốc) đã không thể phá bỏ được nỗi sợ hãi và ngờ vực từ trong tiềm thức.


Toàn bộ bí mật của trận đấu súng được tiết lộ qua lời khai của Lee Su Hyuk với Sophie Jang. Sau đó lại mở ra một chuyển biến khác. Lee Su Hyuk đã không vượt qua nổi cảm giác tội lỗi sau khi biết được người giết Jung Woo Jin không phải Nam Seong Sik mà là mình đã chọn cách tự sát. Theo cuộc phỏng vấn với đạo diễn Park Chan Wook bộ phim đã chuẩn bị một kết thúc trong đó Lee Su Hyuk không chết và sau này gặp lại Oh Young Pil tại một đất nước thứ 3. Tại đây nhìn nhận lại sự việc Nam Seong Sik tự sát không liên quan đến cái chết của Jung Woo Jin, cái chết của Lee Su Hyuk hơn cả việc chịu trách nhiệm đó là hình phạt cho người phạm luật sẽ phù hợp với hiện thực xã hội Hàn Quốc hơn.

Thay vì cảnh gặp gỡ tình cờ của lính Nam Bắc Hàn cảnh cuối cùng của phim trở lại cảnh Oh Kyung Pil nhặt chiếc mũ rơi qua ranh giới cho một vị khách du lịch. Bộ phim kết thúc bi thương câu chuyện gây sự chú ý của họ cùng với tiếng camera đóng máy, cảnh hoạt động dừng lại, màu chuyển sang đen trắng. Trong khung hình này có thể thấy được hình ảnh đứng theo thứ tư Oh Kyung Pil, Jung Woo Jin, Nam Seong Sik và Lee Su Hyuk. Trái ngược với số phận của họ, Oh Young Pil vầ Jung Woo jin còn nở nụ cười, khuôn mặt của tất cả họ bình thản đến kì lạ. bộ phim đóng lại với hình ảnh của các nhân vật chính theo thứ tự làm cho tình bạn của họ trở nên đáng nhớ. Tuy nhiên trong cảnh cuối đó có thể thấy hình ảnh Lee Su Hyuk đưa tay lên ra hiệu khán giả đừng chụp ảnh. Bàn tay đưa lên với ý nghĩa đừng làm ảnh hưởng đến hình ảnh bình yên này lại là một vết nhơ của hiện thực. Trải qua 60 năm sau chiến tranh Hàn Quốc vẫn chưa thể nào tìm được cách nào để xóa đi vết nhơ của hiện này. Và không chỉ có binh lính của Nam Bắc Hàn trong phim, sỹ quan chuyên nghiệp đương thời thuộc nước thứ 3 sophie Jang cũng vì số phận của người cha mà có nhiều tiêc nuối, tuy nhiên đấy vẫn là điều mà thực tế diễn ra.

* *Nguồn : Viện tư liệu điện ảnh Hàn Quốc.