Bài viết = Phóng viên danh dự Korea.net Nguyễn Hà Linh

Hàn Quốc ở thời điểm hiện tại đang là một trong bốn con rồng của châu Á, không chỉ là một đất nước hiện đại với nền kinh tế phát triển, mà còn là một đất nước mang đậm bản sắc văn hoá truyền thống. Đó cũng chính là lý do ngày nay người dân xứ sở Kimchi vẫn giữ gìn khá nguyên vẹn và bền chặt văn hoá nghệ thuật truyền thống nước nhà, trong đó phải kể đến nghệ thuật múa mặt nạ – một loại hình nghệ thuật vô cùng độc đáo của xứ sở Kimchi.

Tại Hàn Quốc, nghệ thuật múa mặt nạ được gọi là “Talchum”, trong đó “Tal” (탈) là mặt nạ và “chum” (춤) là nhảy múa, “Talchum” đồng nghĩa là đeo mặt nạ vào nhảy múa. Theo các nhà nghiên cứu, múa mặt nạ có thể đã xuất hiện từ những năm 18 TCN, sau đó được lưu hành rộng rãi và đạt đến đỉnh cao của nghệ thuật kịch bình dân tại Hàn Quốc dưới thời Joseon (1392-1910). Đây là nét văn hoá giải trí dân gian lâu đời, thường xuyên xuất hiện trong nhiều hoạt động văn hoá từ nghi lễ cưới hỏi cho đến giải trí. Địa điểm lý tưởng để mọi người có thể thưởng thức các buổi biểu diễn của loại hình nghệ thuật này là tại Seoul Madang, ngay giữa lòng thủ đô Seoul.



Mặt nạ thường được làm từ gỗ, giấy bồi, một số thì được làm bằng trái bầu già, thậm chí là cả rơm rạ, làm nổi bật lên những sắc thái trên gương mặt của người Hàn Quốc. Tuy nhiên tuỳ vào từng vùng miền mà từng chiếc mặt nạ có những đặc điểm và chất liệu khác nhau. Những chiếc mặt nạ ở làng Hahoe được làm từ gỗ cây Dương đỏ với nửa trên chiếc mặt nạ và phần cằm tách rời nhau đã tạo nên nét độc đáo riêng của những chiếc mặt nạ nơi đây.

Tại Hàn Quốc, mặt nạ Hahoe tượng trưng cho địa vị xã hội, nghề nghiệp cũng như những tính cách đang hiện hữu trong xã hội. Mặt nạ Okwangdae và Yayu đặc trưng với các đường kẻ to, đơn giản và thô, thể hiện tính châm biếm mạnh mẽ. Hay tại Cheoyong, những chiếc mặt nạ bắt nguồn từ thần thoại Cheoyong, với phần trên mũ được gắn hoa mẫu đơn hay quả đào với mong muốn xua tan ốm đau bệnh tật. Ngoài ra còn có mặt nạ Tongyeong Okwang dae được thiết kế dựa trên trí tưởng tượng của chính người dân nơi đây, với ngụ ý châm biếm, xua đuổi ma quỷ.

Talchum là một loại hình nghệ thuật dân gian được hưởng ứng ở rất nhiều nơi tại Hàn Quốc. Vì thế, đến với mỗi vùng miền thì biểu diễn múa mặt nạ khoác lên mình những chiếc áo màu sắc văn hoá đặc sắc riêng biệt, mang lại cho người xem những cảm nhận và giá trị nghệ thuật khác nhau. Nếu ở làng Hahoe, các điệu múa mặt nạ gắn liền với nghi thức tôn giáo Shaman, gửi gắm những thông điệp về sự bình an, yên vui thì tại các vùng như Okwangdae và Yayu, múa mặt nạ đơn thuần chỉ là hoạt động văn hoá giải trí thể hiện tình yêu quê hương, đất nước của người dân nơi đây.



Điểm thu hút của những màn biểu diễn chính là những nhịp trống, tiếng kèn hào hứng cùng những bộ trang phục của các tầng lớp khác nhau trong xã hội. Người biểu diễn có thể thay đổi mặt nạ thường xuyên để thể hiện những cảm xúc đa dạng cho mỗi nhân vật. Qua những điệu nhảy cùng với mặt nạ, những câu chuyện, những bản chất của mỗi nhân vật lại được bộc lộ khéo léo nhằm thể hiện những cảm xúc, những tính cách lớn luôn hiện hữu trong xã hội. Chính những đặc điểm đó đã tạo nên loại hình nghệ thuật Talchum mang nét đặc trưng riêng, đa dạng về lối biểu diễn, hấp dẫn và gắn chặt với cuộc sống thường ngày của người dân.

Hiện nay, nhờ có sự phát triển của công nghệ, không chỉ người dân Hàn Quốc mà người dân khắp nơi đều biết đến Talchum. Được thưởng thức và thăng hoa trong các buổi biểu diễn sẽ là trải nghiệm thú vị, khó quên đối với mỗi du khách khi đến với Hàn Quốc, khi tìm hiểu về loại hình văn hoá nghệ thuật này. Nếu có dịp dừng chân tại xứ sở kim chi, đừng bỏ lỡ cơ hội trải nghiệm và cảm nhận về loại hình nghệ thuật này nhé.

hrhr@korea.kr

* Bài viết này đã được viết bởi một phóng viên danh dự của Korea.net. Đoàn phóng viên danh dự chúng tôi có mặt ở khắp nơi trên thế giới, và họ luôn nỗ lực để chia sẻ tình yêu và lòng nhiệt huyết đối với tất cả mọi thứ của Hàn Quốc với Korea.net.