Quốc sự

01.02.2012

 Câu hỏi 1. Tại sao các bản đồ thế giới sử dụng tên “Biển Nhật Bản” thường xuyên hơn “Biển Đông”?

Dựa trên việc sử dụng tên “Biển Đông” của Hàn Quốc trong 2 nghìn năm, và dựa trên việc sử dụng hiện nay của 50 triệu người Hàn Quốc, chính phủ Hàn Quốc đã tích cực tìm cách thiết lập tên gọi “Biển Đông” trên thế giới như một tên gọi đúng. Tuy nhiên, vẫn còn một thực tế là tên gọi “Biển Nhật Bản” hiện nay được sử dụng rộng rãi trong các bản đồ thế giới và các tài liệu chính thức của nhiều quốc gia khác nhau.

“Biển Nhật Bản” được sử dụng rộng rãi vào cuối thế kỷ 19 khi việc sản xuất bản đồ thế giới (theo kiểu hiện hành của thế giới) bắt đầu và khi Nhật Bản nổi lên là một cường quốc tại Châu Á. Do đó, việc lập bản đồ về một vùng biển theo tên gọi nước Nhật Bản có liên hệ chặt chẽ tới ảnh hưởng quốc tế của Nhật Bản trong thời kỳ này.

Nhân tố chính thúc đẩy việc sử dụng quốc tế tên gọi Biển Nhật Bản là ấn phẩm của Tổ chức Thuỷ văn Quốc tế về “Ranh giới của Đại dương và Biển” vào năm 1929. “Ranh giới của Đại dương và Biển” thiết lập đường biên giới và tên gọi của các vùng biển trên thế giới và trong đó “Biển Nhật Bản” là tên gọi duy nhất của vùng biển phía đông. Vì Hàn Quốc vẫn còn là thuộc địa của Nhật Bản vào thời gian xuất bản sách, nên Hàn Quốc không có cơ hội để khẳng định sự công bằng của việc sử dụng tên gọi “Biển Đông”. Vì không có mặt đại diện của Hàn Quốc tại cuộc họp toàn thể của IHO nên vùng biển đông đã được gọi là Biển Nhật Bản.

Tại thời điểm xuất bản lần thứ 2 của cuốn “Ranh giới của Đại Dương và Biển” vào năm 1937, Hàn Quốc vẫn là thuộc địa của Nhật Bản và lần xuất bản thứ 3 vào năm 1953, Hàn Quốc bị lôi kéo vào cuộc nội chiến. Tên gọi duy nhất Biển Nhật Bản tiếp tục được dùng trong tái bản này, tăng cường sự vững chắc của tên gọi này. Quá trình này đã dẫn đến tên gọi vùng biển đông được gọi là Biển Nhật Bản trên nhiều bản đồ thế giới ngày nay.

Tuy nhiên, kết quả chiến dịch công khai tích cực của Hàn Quốc trong 15 năm qua nhằm quảng bá việc sử dụng tên gọi “Biển Đông” thì  tên gọi này đã ngày càng được sử dụng rộng rãi, chủ yếu trong các bản đồ và ấn phẩm xuất bản của khu vực tư nhân và báo chí của nhiều nước. Tỷ lệ các công ty tư nhân sản xuất bản đồ thế giới dùng tên gọi “Biển Đông/Biển Nhật Bản” tăng đều từ 2,8% vào năm 2000 đến 23,8% vào năm 2007.




CH2. Tại sao tên gọi “Biển Đông” là đúng?

Nhiều tài liệu cổ chỉ ra rằng người Hàn Quốc đã sử dụng tên gọi “Biển Đông” trong hơn 2.000 năm qua. Hơn thế “Biển Đông” đã được sử dụng 700 năm trước khi Nhật Bản chính thức được đặt tên đất nước. Theo đó, tên gọi Biển Đông giữ vị trí hợp pháp về mặt lịch sử so với tên gọi Biển Nhật Bản.

Từ góc độ địa lý, vì Biển Đông là tên gọi hiện nay được 75 triệu người Hàn  Quốc và CHDCND Triều Tiên sử dụng, nên việc ưu tiên tên gọi bản địa tuân theo nguyên tắc về việc thiết lập tên gọi địa lý. Do đó, việc các bản đồ thế giới hiển thị tên gọi Biển Đông là đúng.

Hơn thế, vùng biển đông nằm sát 4 nước gồm Hàn Quốc, CHDCND Triều Tiên, Nhật Bản và Nga. Sẽ là cần thiết cho tất cả các quốc gia có liên quan đồng ý một tên gọi chung hơn là chấp nhận tên gọi của một quốc gia riêng lẻ. Cho đến khi đạt được một thoả thuận chung thì các bản đồ phải đồng thời ghi tất cả tên gọi được sử dụng hiện nay. Hội nghị của Liên Hợp Quốc về Tiêu chuẩn hoá Tên gọi Địa lý (UNCSGN) giải quyết những vấn đề liên quan đến tiêu chuẩn hoá tên gọi địa lý cho rằng trong những trường hợp xảy ra xung đột về những tên gọi địa lý của một khu vực địa hình cùng chung sở hữu của vài nước thì tất cả các tên gọi sử dụng phải đồng thời được chấp nhận cho đến khi các nước có liên quan đạt được một thoả thuận. Do đó, về mặt quy phạm quốc tế, việc sử dụng đồng thời tên gọi Biển Đông và Biển Nhật Bản là đúng.




CH3. Tại sao Biển Nhật Bản lại được sử dụng thường xuyên trong các bản đồ phương Tây cổ?

Vùng Biển Đông được xuất hiện trên các bản đồ thế giới từ đầu thế kỷ 16 khi những người phương Tây khám phá ra phương Đông bắt đầu sản xuất bản đồ. Bản đồ phương Tây từ thời kỳ này đến đầu thế kỷ 19 đã chỉ ra các tên gọi cho vùng biển giữa Hàn Quốc và Nhật Bản như Biển  Hàn Quốc, Biển phía Đông, Biển Trung Quốc và Biển Nhật Bản.

Tóm lại, kết quả các nghiên cứu về bản đồ cổ phương Tây cho thấy các tên gọi liên quan đến Hàn Quốc như “Biển Hàn Quốc” được sử dụng thường xuyên giữa thế kỷ 16 và 18 trong khi từ cuối thế kỷ thứ 18 đến đầu thế kỷ thứ 19, các bản đồ do một số nước châu Âu sản xuất thường sử dụng tên gọi “Biển Nhật Bản”. Dựa trên những kết quả này, Nhật Bản khẳng định Biển Nhật Bản được thiết lập trên toàn thế giới từ đầu thế kỷ 19. Tuy nhiên, rõ ràng là sai khi tranh luận rằng Biển Nhật Bản được quốc tế chấp nhận đơn thuần chỉ dựa trên tần suất sử dụng tên gọi Biển Nhật Bản nhiều hơn trong các bản đồ cổ của các giai đoạn cụ thể.

Một đánh giá chính xác về tên gọi trong các bản đồ cổ trên toàn thế giới là một nhiệm vụ đặc biệt khó khăn. Bởi vậy, lấy kết luận từ một cuộc nghiên cứu chưa hoàn chỉnh là không thích hợp. Hơn thế, ngay cả khi nếu có giả định rằng nhiều bản đồ xuất bản đầu thế kỷ 19 sử dụng tên gọi Biển Nhật Bản nhiều hơn các tên khác thì các bản đồ xuất bản trong giai đoạn này không có tên đối với nhiều vùng biển, đồng thời có chứng cứ rằng những tên gọi cụ thể vẫn chưa được thống nhất.

Theo đó, việc sử dụng các tên gọi cho vùng biển Đông trong các bản đồ cổ cho thấy bất kỳ một tên gọi riêng nào cũng không phải là tên gọi đúng duy nhất cho vùng biển đó.




CH4. Tên gọi “Biển đông” không xuất phát từ hướng la bàn của một quốc gia riêng lẻ nào có phải không?

Theo Samguksagi, tên gọi Biển Đông được sử dụng từ năm 50 trước công nguyên. Biển Đông cũng được nhắc đến trong Bia mộ của Vua Gwanggaeto, được dựng trong suốt thời Vua Jangsu của Goguryeo kéo dài đến vùng Mãn Châu. Với bằng chứng này, có thể suy ra rằng tên gọi Biển Đông nói đến phía đông của lục địa Á Âu chứ không phải là phía đông của Bán đảo -Hàn

Cũng được chứng minh bởi rất nhiều truyền thống, câu chuyện cổ tích, bài hát và tư liệu lịch sử khác nhau liên quan đến Biển Đông, tên gọi Biển Đông không liên quan đến hướng la bàn mà là một danh từ đúng trong hai nghìn năm lịch sử.




CH5. Có quy phạm quốc tế nào được áp dụng trong những trường hợp xung đột tương tự giữa các quốc gia về tên gọi địa lý không?

Trong trường hợp xung đột về cách sử dụng tên gọi địa lý khác nhau cho một khu vực có liên quan đến hai hoặc nhiều quốc gia, thì tiêu chuẩn quốc tế phù hợp bao gồm các nghị quyết của Liên Hiệp Quốc và Tổ chức Thuỷ Văn Quốc tế.

○ Nghị Quyết của Hội nghị Liên Hiệp Quốc về Tiêu chuẩn hoá Tên gọi Địa lý (thông qua năm 1977):
- Nghị Quyết này cho rằng, như một nguyên tắc chung trong việc sản xuất bản đồ thế giới, nếu các quốc gia không thể nhất trí một tên gọi địa lý riêng cho các vùng địa lý đang thuộc chủ quyền hoặc bị phân chia bởi hai hay nhiều quốc gia thì tất cả các tên gọi khác nhau sẽ được chấp nhận. 
 
○ Nghị Quyết của IHO (thông qua năm 1974) :
- Nghị Quyết cho rằng trong trường hợp các tên gọi khác nhau được sử dụng cho vùng địa hình thuộc sở hữu chung của hai hay nhiều quốc gia và trong trường hợp các bên liên quan không thể đạt được một thoả thuận chung thì các tên gọi khác nhau được đồng thời sử dụng .

Dựa trên những nghị quyết của các tổ chức quốc tế kêu gọi việc sử dụng đồng thời các tên gọi trong trường hợp có xung đột, chính phủ Hàn Quốc liên tục đề nghị Liên Hợp Quốc và IHO áp dụng những nghị quyết này cho cuộc xung đột tại Biển Đông. Tuy nhiên, Nhật Bản khẳng định rằng những nghị quyết này không thể áp dụng với việc đặt tên của Biển Đông bằng lý lẽ là không có cuộc xung đột nào xung quanh việc đặt tên gọi cho Biển Đông. 



CH6. Chính phủ Hàn Quốc đã có những nỗ lực gì để mở rộng việc sử dụng tên gọi Biển Đông ra quốc tế.

Sau khi quyết định quảng bá việc sử dụng tên gọi Biển Đông vào năm 1992, chính phủ Hàn Quốc đã luôn thiết lập một đoàn đàm phán và xây dựng chiến dịch sửa đổi đối với cách đặt tên không đúng, hướng đến các tổ chức quốc tế, các chính phủ, viện nghiên cứu, báo chí, các nhà sản xuất và xuất bản bản đồ.

Đặc biệt, sau khi Hàn Quốc gia nhập Liên Hợp Quốc, chính phủ đã liên tục đưa vấn đề Biển Đông ra tại các hội nghị quốc tế, như Hội nghị Tiêu chuẩn hoá Tên gọi Địa lý của Liên Hiệp Quốc, Nhóm chuyên gia về Tên gọi Địa lý của Liên Hợp Quốc và họp toàn thể của IHO. Cùng lúc, chính phủ đã có nhiều nỗ lực trong việc hướng sự quan tâm của cộng đồng quốc tế tới sự công bằng trong việc sử dụng tên gọi Biển Đông.

Hiện nay, sự khác biệt trong cách đặt tên giữa Hàn Quốc và Nhật Bản đối với vùng Biển Đông chính thức được công nhận tại các hội nghị quốc tế có liên quan. Đặc biệt đã có những cuộc thảo luận đáng kể về Biển Đông tại Cuộc họp IHO lần thứ 17 khi đạt được một thoả thuận rộng hơn về việc sử dụng công bằng tên gọi “Biển Đông”.  Hơn thế việc tái bản “Ranh giới Đại Dương và Biển” trong đó Biển Nhật Bản là tên gọi duy nhất,  tạm thời bị đình chỉ.