Thời đại Josun là một trong những đề tài thường xuyên xuất hiện trong các bộ phim điện ảnh Hàn Quốc. Chỉ tính riêng năm 2014, đã có 'Yeongnin'(逆鱗, the Fatal Encounter) lấy bối cảnh thời đại Chính Tổ triều đại Josun, 'Sử độ: kí ức 8 ngày' (Sado: the memory of 8days) lấy bối cảnh là thời đại Anh Tổ ông của Chính Tổ, hay phim lấy bối cảnh của thời Triết Tông mang tên 'Nhóm cướp'(群盜, group of robbers) đều đã được trình chiếu hoặc đang trong quá trình chế tác.
Phim 'Yeongnin' lấy chất liệu là hành động của nội cung xoay quanh việc cải cách trên nền bối cảnh của thời đại Chính Tổ đời vua thứ 22 của triệu đại Josun. (Ảnh: All That Cinema)
Vua Chính Tổ nhân vật chính của phim 'Yeongnin' được biết đến là một quốc vương đi đầu về cải cách ví như vua Luis 14 của Pháp. Tự xưng mình là 'Mancheon Myungwol Juinong' (萬川明月主人翁, the Master of Ten Thousand Rivers and the Moon), ông cho rằng tất cả mọi thứ dưới vua đều bình đẳng. Vì thế ông được biết như là một vị vua đã thực hiện nền chính trị giao tiếp bằng cách nói chuyện trực tiếp với bách tính. Cả đời chỉ biết đến đọc sách và viết lách như vua Chính Tổ đã băng hà khi chưa được 50 tuổi nhưng ông đã để lại nhiều thành tích đến mức ta không thể tưởng tượng được.
Để lại một tập văn khổng lồ do chính ông viết mang tên 'Hong jae jeon seo'(弘齋全書) lên đến 100 cuốn, đồng thời ông còn xây dựng nên thành phố quy hoạch có tên Suwon Hwaseong(水原 華城) dựa trên những kĩ thuật của cả phương Đông và phương Tây. Suwon Hwaseong được công nhận là di sản văn hóa thế giới của UNESCO và vẫn giữ nguyên được hình dáng của hơn 200 năm trước cho đến tận bây giờ. Đặc biệt 'Hwaseong seongyeok uigwe'(華城城役儀軌) - di sản tư liệu thế giới của UNESCO ghi lại một cách tỉ mỉ quá trình xây dựng thành Hwaseong từ khi bắt đầu cho đến khi kết thúc - được đánh giá là tác phẩm tốn nhiều công sức chứa đựng nền triết học thống trị của ông. Thời gian vua Chính Tổ trị vì là thời kì hiện lên rõ ràng xung đột giữa vua-một người muốn đổi mới đất nước và các bậc quan lại muốn giữ nguyên đặc quyền. Trải qua những giai đoạn khó khăn, mâu thuẫn giữa vị vua trẻ tuổi và những vị quan lại già có kinh nghiệm lâu năm đã làm phát sinh ra nhiều vấn đề. Những ghi chép đó của thời vua Chính Tổ được phản ánh ở cả thời nay đang gây ảnh hưởng đến các bộ phim điện ảnh.
Phim 'Sado: the memory of 8days' là bộ phim kể lại câu chuyện về thế tử Sado phải đối mặt với cái chết do Anh Tổ-phụ vương của mình. Sado thế tử(1735∼1762) ngay từ khi còn nhỏ đã nổi tiếng là một cậu bé thông minh, ông trở thành người kế thừa vương vị từng thay vua cai quản đất nước một cách thành thục đã vướng vào cuộc xung đột của nội cung và đối mặt với cái chết. Cuộc đời đầy bi kịch của ông đã thường xuyên trở thành đề tài của các tác phẩm nghệ thuật như văn học, điện ảnh, phim truyền hình.
Vậy thời đại Triết Tông sân khấu của phim 'group of robbers' là thời đại như thế nào?. Đây là thời kì xảy ra mẫu thuẫn giữa một đất nước muốn duy trì vương quốc ẩn dật không quan hệ với thế giới bên ngoài với những đất nước phương Tây thường xuyên đến gõ cửa. Thêm vào đó đây cũng là thời kì của nghèo đói do khả năng sản xuất không thể theo kịp số lượng dân cư ngày càng tăng. Thời gian này, những cuộc nổi dậy của nhân dân chống đối nhà nước xảy ra nhiều hơn bao giờ hết. Phim điện ảnh 'group of robbers' được thực hiện với bối cảnh năm thứ 13 đời vua Triết Tông triều đại khi mà sự hung hãn của tầng lớp quý tộc và quan lại tham nhũng lên đến đỉnh điểm, những nghĩa tặc trên núi Jirisan về phe của người dân yếu ớt và muốn chỉnh đốn lại thế giới.
Phim 'group of robbers' lấy bối cảnh thời đại Josun giai đoạn giữa thế kỉ 19. Bộ phim vẽ nên cuộc sống của người dân chống đối lại quyền lực. (Ảnh: Showbox Mediaplex)
Lí do gì khiến những tác phẩm lấy bối cảnh của thời đại Josun như vậy liên tục được xuất xưởng? Trước hết, đó là bởi vì thời đại Josun có lịch sử lâu đời khoảng 600 năm. Cùng với đó là 'những chuyện để nói' rất phong phú. Đặc biệt 'Biên niên sử triều đại Josun' hàng ngày ghi chép lại tình hình đất nước chính là nguồn tài liệu của những câu chuyện kể. Nhất cử nhất động của nhà vua, những sự kiện nhỏ nhặt xảy ra trên toàn quốc, thậm chí cả những hiện tượng tự nhiên cũng được ghi chép lại một cách tỉ mỉ trong suốt hơn 500 năm. Cho đến cả ngày nay, những ghi chép khổng lồ đó đã trở thành tài liệu của các nhiều tác phẩm và rất có sức quyến rũ.
Lí do tiếp theo đó là xã hội thân phận phân biệt quý tộc, thường dân và đầy tớ khác với ngày nay. Thời đó tồn tại sự phân biệt cùng những phép tắc hà khắc giữa các thân phận. Vì thế mà cũng không thể tránh khỏi xung đột. Sự chống đối của dân thường và đầy tớ đối với tầng lớp cai trị và quý tộc thường xuyên diễn ra. Những cuộc nổi dậy này đã phát huy sức mạnh to lớn và có ảnh hưởng lớn trước bối cảnh thiết lập hiện đại hóa.
Tồn tại trước khi Đại Hàn Dân Quốc thành lập, Josun là đất nước hoàng tộc phân biệt rõ ràng với thế kỉ 21. Tuy nhiên những vấn đề mà các nhân vật thời đại đó gặp phải lại không khác biệt so với ngày nay. Đó là thời kì khổ sở và xung đột một cách mạnh mẽ về việc làm thế nào để điều hành đất nước một cách ổn định và giàu mạnh hay phải giải quyết như thế nào vấn đề mưu sinh. Những kinh nghiệm của thời đại trước được tích lũy rất nhiều và được tái hiện lại thành phim từ đó đang khiến cho chúng ta-con người của ngày nay cảm động và cho ta nhiều giáo huấn.
※ Những bộ phim điện ảnh lấy bối cảnh của thời đại Josun
The face reader (đời vua Văn Tông)
King and the Clown (vua Yên Sơn Quân)
Jeon Woo Chi (vua Trung Tông)
Hwang Jin Yi (vua Trung Tông)
Blades of Blood, (vua Tuyên Tổ)
Masquerade (vua Quang Hải Quân)
War of the Arrows (vua Nhân Tổ)
The Servant (vua Túc Tông)
The accidental aagangster and the mistaken courtesan (vua Cảnh Tông)
Eternal Empire (vua Chính Tổ)
Untold Scandal (vua Chính Tổ)
Miindo (vua Chính Tổ)
The sword with no name (vua Cao Tông)
Gabi (vua Cao Tông)
Phóng viên Wi Taek Hwan, Lee Seung Ah
whan23@korea.kr