Bài viết = Trung tâm Văn hóa Hàn Quốc tại Việt Nam và phóng viên Jung Rina từ tờ báo Asia Today

Đội tuyển Quốc gia Việt Nam đã và đang đón nhận một “làn sóng Thái Cực” mạnh mẽ, trong thời điểm cả Đội đang gấp rút, nỗ lực chuẩn bị cho SEA Games 31 và Thế vận hội Olympics Tokyo 2021. Nếu như trong quá khứ, mỗi khi nhắc đến “huấn luyện viên (HLV) người nước ngoài” người ta sẽ nghĩ ngay đến các HLV đến từ Nga và Trung Quốc, thì hiện nay tại Việt Nam có đến tận 7 HLV người Hàn Quốc đang gắn lên ngực trái của họ hình ảnh cờ đỏ sao vàng và đang dốc hết sức mình đào tạo đội tuyển Quốc gia Việt Nam. Đó là HLV Park Hang Seo (bóng đá), HLV Park Choong Geon (bắn súng), HLV Shin Moo Hyeop (đấu kiếm), HLV Kim Seon Bin (bắn cung), HLV Kim Gil Tae (Taekwondo), HLV Park Ji Hoon (đánh golf), HLV Jo Seong Dong (thể dục dụng cụ).


◇ HLV Hàn Quốc mang lại chiếc huy chương vàng Olympics đầu tiên… “Người Hàn Quốc làm sẽ có thể khác”

Trước khi làn sóng Park Hang Seo bùng nổ, đã có một HLV người Hàn Quốc chỉ đạo đội tuyển bắn súng Quốc gia Việt Nam, viết nên lịch sử đầu tiên cho thể thao Việt Nam – đó chính là HLV Park Choong Geon. HLV Park bén duyên với Việt Nam qua lần đưa đội thể thao của Hội thể dục thể thao tỉnh Gyeongbuk do ông làm HLV sang Việt Nam tập huấn vào năm 2007. Ông đã có một số lần tham gia chỉ dạy mỗi khi các tuyển thủ Việt Nam đến Hàn Quốc tập huấn; và từ năm 2014 ông chính thức đảm nhận vai trò HLV trưởng đội tuyển bắn súng Quốc gia Việt Nam. Phía Việt Nam nhận thấy được sự cải thiện năng lực đáng kể của các tuyển thủ khi đi Hàn Quốc về nên đã gửi lời đề xuất đến HLV Park. Tại Olympics Rio Brazil năm 2016, xạ thủ Hoàng Xuân Vinh đã giành được chiếc huy chương vàng (HCV) đầu tiên cho thể thao Việt Nam ở nội dung súng ngắn hơi 10m.

Thời điểm đó xạ thủ Vinh đã ở độ tuổi quá 40. Mặc dù anh xếp vị trí thứ 3 trên bảng xếp hạng thế giới nhưng bắn súng là bộ môn khó đoán trước, phía Việt Nam cũng đã không thể tưởng tượng được việc sẽ đạt HCV tại Olympics. HLV Hàn Quốc – ông Park Choong Geon đã là HLV đầu tiên mang về chiếc HCV Olimpic đầu tiên cho Việt Nam. Trước đó, Việt Nam chỉ mới giành được cao nhất là tấm huy chương bạc (HCB) bộ môn Taekwondo tại Olympics Sydney 2000 và HCB bộ môn Cử tạ tại Olympics Bắc Kinh 2008.



Sau HLV Park Choong Geon, HLV Park Hang Seo đang không ngừng viết tiếp các thần thoại bóng đá mới cho nền thể thao Việt. Hiện tại có tất cả 7 HLV Hàn Quốc đang nắm giữ chiếc gậy chỉ huy đội tuyển Quốc gia Việt Nam. Ngoại trừ bộ môn dành được nhiều sự quan tâm là bóng đá ra, trước đây HLV nước ngoài ở Việt Nam chủ yếu là người Nga và Trung Quốc. Tháng 2 vừa qua với sự gia nhập của HLV trưởng đổi tuyển thể dục dụng cụ Jo Seong Dong, đội ngũ HLV Hàn Quốc đã trở nên đông đảo không kém.


◇ “Chúng ta làm được”: Các HLV Hàn Quốc –những người truyền sự tự tin, lòng tự hào và cả lòng yêu nước

Một trong những điều trọng tâm nhất mà các HLV Hàn Quốc làm ngay khi vừa nắm giữ chiếc gậy chỉ huy đội tuyển Quốc gia Việt Nam đó là huấn luyện về mặt tinh thần cho các tuyển thủ. Ở những thời điểm mới được bổ nhiệm, các HLV đều nhận thấy rằng “các tuyển thủ có đủ tiềm năng nhưng lại thiếu tự tin và dễ bỏ cuộc”. Họ nhận thấy việc mở rộng tầm nhìn và truyền sự tự tin cho các tuyển thủ là vô cùng cấp bách.

HLV Taekwondo Kim Gil Tae từng nói: “Việc huấn luyện về tinh thần được tôi chú trọng và thực hiện trước nhất, sau đó mới đến thể lực”. Rất nhiều trường hợp các tuyển thủ Việt Nam khi thấy điểm số cách biệt một chút là nghĩ rằng mình đã thua và bỏ cuộc luôn. HLV Kim nói thêm: “Môn thể thao nào cũng vậy, tinh thần mà không vững thì thể lực cũng giảm theo, từ đó thậm chí dẫn đến cả bị chấn thương”. “Đặc trưng của Taekwondo cũng vậy mà các quốc gia chịu ảnh hưởng của văn hóa Nho giáo như Việt Nam và Hàn Quốc cũng vậy, đều đề cao 5 tinh thần chủ đạo và lễ tiết của Taekwondo trong rèn luyện”.

Bộ môn golf cũng vậy. HLV Park Ji Woon hồi tưởng lại: “Các tuyển thủ của đội tuyển golf Quốc gia phần lớn đều xuất thân từ gia đình có điều kiện cho nên kể cả có thiếu hỗ trợ từ phía Nhà nước thì vẫn có thể dùng tiền cá nhân để tham gia thi đấu được. Họ thường dùng tiền riêng để đi tập huấn nước ngoài so tài thử sức, vì thế mà đã từng rất thiếu tinh thần trách nhiệm và lòng tự hào”. HLV Park đã không ngừng yêu cầu các học trò rằng “Đã đem Quốc kì Việt Nam ra thi đấu thì hãy có trách nhiệm và đánh bóng với suy nghĩ là mình đang đại diện cho nước nhà”. Ông cũng nói thêm: “Hiện nay các tuyển thủ đã bắt đầu có tham vọng hơn và có thể nhìn thấy được ý chí vươn lên của họ”. “Sau khi tôi được bổ nhiệm thì đã có sự chuyển đổi giữa các lứa tuyển thủ, trong đó có những bạn trẻ tập luyện với quyết tâm thấy rõ nên tôi cảm thấy rất đáng kỳ vọng”.

Ngay khi được các HLV Hàn Quốc truyền sự tự tin, tầm nhìn của các tuyển thủ Việt Nam đã dần được mở mang. HLV Park Choong Geon và HLV Kim Gil Tae chia sẻ: “Trước đây các tuyển thủ Việt Nam thường có suy nghĩ là chỉ cần thi đấu tốt ở SEA Games là đủ rồi. Còn Đại hội Thể thao châu Á Asian Games hay Thế vận hội Olympics thì bỏ cuộc ngay chứ chưa dám nghĩ đến hay đặt tham vọng gì”. Cùng với sự bổ nhiệm của các HLV Hàn Quốc và những lần tập luyện chung với các đội tuyển của Hàn Quốc, dần dần các tuyển thủ Việt Nam nhận thấy được thành quả của việc rèn luyện và bắt đầu có thêm tự tin. Bây giờ, các tuyển thủ đã bắt đầu hướng đến các mục tiêu cao hơn như là Asian Games và Olympics.

Sau khi giành được chiếc HCV Olympics đầu tiên dưới thời HLV Park Choong Geon, đội tuyển bắn súng Quốc gia Việt Nam đã xác định sẽ duy trì thế mạnh vào kỳ SEA Games năm tới được tổ chức tại nước chủ nhà Việt Nam và nhắm tới cả mục tiêu Olympics Tokyo. Đội tuyển bắn cung Quốc gia do HLV Kim Seon Bin chỉ huy cũng đã có quyết định cuối cùng về việc tham gia Olympics Tokyo 2021. Gần đây nhất, cùng với sự chào đón HLV Jo Seong Dong – chứng nhân lịch sử cũng như thần thoại sống của thể dục dụng cụ Hàn Quốc, đội tuyển thể dục dụng cụ Việt Nam đang hết mình tập luyện hướng tới mục tiêu Olympics Tokyo năm sau và Olympics Paris 2024.



◇ HLV Hàn Quốc & tuyển thủ Việt Nam cùng chia sẻ sự tin tưởng và an ủi lẫn nhau: “Ước mơ của Việt Nam cũng chính là ước mơ của chúng tôi”

HLV Park Choong Geon và HLV Park Hang Seo được đồn trong giới thể thao Việt là “papa leadership” (tức người lãnh đạo như cha) vì hai ông thường xuyên tận tình chăm sóc cho các học trò như con của mình. Tuy nhiên HLV Park Choong Geon vừa nghe câu đó đã nói ngay rằng “đối với các HLV người Hàn Quốc, đó là việc đương nhiên cần làm”. Không chỉ riêng hai ông mà tất cả các HLV Hàn Quốc khác cũng đều thường xuyên tìm đến tận nơi và chăm sóc các tuyển thủ của mình. Lúc đầu khi thấy các HLV Hàn Quốc tìm đến tận nơi và chăm sóc các tuyển thủ bị đau hay bị thương phải nằm trên giường bệnh, các HLV Việt Nam và các tuyển thủ đã rất ngạc nhiên và bất ngờ. Cứ như vậy, các HLV vừa là người thầy, là người cha, là anh, là bạn của các tuyển thủ. Những buổi liên hoan mà các tuyển thủ đứng ra trước tìm kimchi còn HLV thì chiêu đãi thịt ba chỉ, có thể nói đó là những hình ảnh tập thể độc đáo nhất trên thế giới.

Cũng có những lúc các HLV nhận được sự an ủi lớn từ phía các học trò. HLV Taekwondo Kim Gil Tae kể lại: “Tại Asian Games năm ngoái kết quả thi đấu không được tốt. Đó là lần đầu tiên tôi đã khóc vì nghĩ rằng mình đã quá ngạo mạn nên mới dẫn đến thất bại. Nhưng lúc đó những người mà lẽ ra phải buồn nhất là các tuyển thủ đã đến bên cạnh và an ủi tôi, khiến cho tôi cảm thấy mình được động viên sâu sắc”. “Các tuyển thủ không chỉ đến tận nhà động viên lại còn nhắn tin, thậm chí có những tuyển thủ đã nghỉ hưu rồi cũng động viên khích lệ người HLV là tôi đây”. Nhờ có sự động viên sâu sắc và sức mạnh từ các tuyển thủ mà vào kì SEA Games diễn ra năm sau đó, đội tuyển Taekwondo Việt Nam đã đạt được thành tích tốt, đánh bại Thái Lan và Indonesia, hướng tới mục tiêu vươn lên trở thành cường quốc Taekwondo.

HLV Park Choong Geon và HLV Park Hang Seo – hai vị HLV đã để lại dấu ấn trong lịch sử thể thao Việt Nam cùng thể hiện sự đồng lòng: “Nói là ước mơ của Việt Nam đã trở thành hiện thực nhưng cùng với đó là ước mơ của chúng tôi cũng đã được thực hiện”. Đối với các HLV Hàn Quốc, Việt Nam giờ đây chính là quê hương thứ hai.

Việt Nam cũng là nơi để cùng mơ những giấc mơ đối với cả hai HLV Hàn Quốc trẻ tuổi nhất và cao tuổi nhất - HLV trưởng đội tuyển golf Park Ji Woon và HLV trưởng đội tuyển thể dục dụng cụ Jo Seong Dong. Đảm nhận vai trò HLV trưởng đội tuyển Quốc gia tại Việt Nam – nơi mà bộ môn đánh golf còn chưa thực sự phát triển, HLV Park Ji Woon mơ đến việc trở thành “Park Hang Seo thứ hai”. HLV Park Ji Woon đã từng mong muốn sau khi kết thúc sự nghiệp tuyển thủ sẽ ra nước ngoài. Nay ông đã giữ chức HLV trưởng đội tuyển golf Quốc gia Việt Nam, vừa truyền lửa và xây dựng mục tiêu mới cho các tuyển thủ, đồng thời chính bản thân ông cũng có thêm một mục tiêu, một ước mơ mới, đó là “mơ trở thành Park Hang Seo thứ hai”.



Sau 30 năm chỉ đạo đội tuyển Quốc gia Hàn Quốc, tháng 2 vừa qua HLV thể dục dụng cụ Jo Seong Dong đã đến Việt Nam. Ông chia sẻ: “Tôi đã luôn sống với cảm giác nợ nần rằng đến một lúc nào đó sẽ phải cống hiến điều gì đó cho xã hội. Với một người mà cả đời chỉ học mỗi một thứ là thể dục dụng cụ như tôi, với tư cách là HLV người Hàn Quốc, tôi đã luôn có mong muốn được làm việc tình nguyện ở một nước nào đó - nơi có nền thể dục dụng cụ còn yếu, và thế cái duyên giữa tôi và Việt Nam đã đến”. Ước mơ của HLV Jo là tạo nên vùng đất – nơi mà thể dục dụng cụ Việt Nam có thể phát triển về lâu về dài. Lúc đầu mục tiêu của ông là đào tạo các tuyển thủ 15~16 tuổi để đến năm 2024 sẽ đưa ra thi đấu tại Olympics Paris và đạt thành tích cao, tuy nhiên trên thực tế thể dục dụng cụ Việt Nam đang rất thiếu tuyển thủ, các tuyển thủ ở độ tuổi đó lại càng không có. Trước một ước mơ còn nhiều gian nan như vậy, HLV Jo chỉ cười: “Không có thì phải làm từ chỗ không có thôi chứ biết làm sao”. Ông cũng nói thêm: “Tôi còn muốn cùng thể dục dụng cụ Việt Nam viết thêm nhiều trang sử mới và thực hiện nhiều ước mơ nữa”.


◇ Việt Nam – một cơ hội khác đồng thời là vũ đài mới của thể thao Hàn Quốc

HLV bộ môn bắn cung Kim Seon Bin từng nói: “Dù hoàn cảnh có khó khăn nhưng chúng ta không thể vì thế mà đổ lỗi cho hoàn cảnh. HLV Hàn Quốc phải là những người mang trong mình lòng kiêu hãnh, cố gắng hết mình, điều chỉnh mọi thứ cho phù hợp với hoàn cảnh và không ngừng huấn luyện, làm được như vậy dần dần mọi thứ nhất định sẽ khá lên”.

HLV Taekwondo Kim Gil Tae chia sẻ: “Giờ đây tình cảm của tôi đối với các tuyển thủ đã quá lớn, đến mức quan hệ giữa chúng tôi đã trở thành mối quan hệ không thể tách rời”. Ông cũng nhấn mạnh thêm: “Với tư cách là HLV thì chỉ riêng việc được tham dự Olympics đã là một vinh dự lớn lao. Tôi muốn cùng các học trò đã cùng tôi trải qua khó khăn, gian khổ, cùng đứng trên võ đài, cùng cố gắng giành được tấm huy chương danh giá để báo đáp, và tôi ở lại đây để thực hiện ước mơ đó”.

HLV trưởng đội tuyển golf, ông Park Ji Woon và HLV trưởng đội tuyển thể dục dụng cụ Jo Seong Dong cũng nói thêm: “Nền móng của thể thao Việt Nam vẫn còn hẹp và điều kiện còn khó khăn, tuy nhiên cũng chính vì thế mà khả năng phát triển còn rất cao. Đó cũng chính là cơ hội mới đối với không chỉ riêng các tuyển thủ Việt Nam mà còn với cả các HLV Hàn Quốc”.



◇ Ngoại giao công chúng trong lĩnh vực thể thao nhằm kết nối Hàn Quốc và Việt Nam - cần rất nhiều sự quan tâm và hỗ trợ

Đại sứ Park Noh Wan – Đại sứ Hàn Quốc tại Việt Nam chia sẻ: “Hiếm có thứ gì có thể kết nối nhiều trái tim làm một và làm cho hai bên hiểu nhau sâu sắc được bằng nhiệt huyết thi đấu và những giọt mồ hôi nóng hổi trong một trận đấu thể thao.” Ông cũng giải thích thêm về tầm quan trọng của ngoại giao công chúng trong lĩnh vực thể thao: “Người dân Việt Nam không tiếc lời ca ngợi những công lao rực rỡ của HLV Park Hang Seo, và sự hoan hô đó đã và đang được tiếp nối bằng mối quan tâm và thiện cảm của người Việt Nam dành cho Hàn Quốc. Ví dụ này đã cho thấy rõ nét đặc trưng nói trên của thể thao”.

Ngài Đại sứ chia sẻ: “Đại sứ quán Hàn Quốc tại Việt Nam sẽ tiếp tục tích cực hỗ trợ cả về vật chất lẫn tinh thần để các huấn luyện viên Hàn Quốc có thể tiếp tục hoạt động thành công rực rỡ hơn nữa tại Việt Nam”, và ngài “Mong rằng Hàn Quốc cũng sẽ dành nhiều sự quan tâm cho các HLV đang tạo nên làn sóng Hàn Quốc trong lĩnh vực thể thao này, đồng thời cũng hi vọng sẽ có được thật nhiều sự cổ vũ động viên và hỗ trợ để họ có thể tiếp tục sự nghiệp tâm huyết của mình”.

# Ngoại giao công chúng là gì?: Khác với khái niệm ‘ngoại giao’ mang ý nghĩa truyền thống là quá trình hiệp thương giữa các Chính phủ, ngoại giao công chúng ở đây là hoạt động ngoại giao sử dụng đa dạng các lĩnh vực như văn hóa, nghệ thuật, viện trợ, thể thao, tri thức, ngôn ngữ, truyền thông, v.v để trực tiếp tiếp cận, tìm kiếm sự đồng cảm, gây cảm động, từ đó tạo dựng hình ảnh tích cực đối với người dân các quốc gia khác.