Bài viết từ Phóng viên danh dự Korea.net Tô Trà My

Theo Quỹ Học Viện King Sejong - cơ quan trực thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hàn Quốc, hiện nay có 22 Học viện King Sejong trên khắp cả nước đang thực hiện xứ mệnh truyền bá ngôn ngữ và văn hóa Hàn Quốc đến người dân Việt Nam. Theo đó, mỗi năm có thêm khoảng 12.000 người học tiếng Hàn mới và không dừng lại ở đó, số người học tiếng Hàn tăng dần theo từng năm. Từ con số trên có thể thấy “sức nóng” của tiếng Hàn tại Việt Nam. Cùng theo xu thế đó, các phương pháp để học tiếng Hàn hiệu quả cũng đang ngày càng được nguời học quan tâm.

Trong đó, phát âm đóng vai trò then chốt trong việc học tiếng Hàn, đặc biệt là trong giao tiếp. Phát âm chính xác giúp người học truyền đạt ý rõ ràng, tránh hiểu lầm và cải thiện khả năng nghe. Do tiếng Hàn có hệ thống âm vị khác biệt và nhiều âm dễ gây nhầm lẫn, việc phát âm chuẩn là điều thiết yếu. Ngoài ra, phát âm tốt thể hiện sự tôn trọng văn hóa Hàn Quốc và giúp người học hòa nhập nhanh hơn trong môi trường bản ngữ, từ đó mở ra nhiều cơ hội học tập, làm việc và giao lưu văn hóa.

Trong hệ thống âm vị tiếng Hàn, nguyên âm đóng vai trò nền tảng và cốt lõi. Chúng là yếu tố không thể thiếu trong việc cấu tạo âm tiết, bởi mỗi âm tiết tiếng Hàn bắt buộc phải chứa ít nhất một nguyên âm. Nguyên âm không chỉ quyết định cách phát âm mà còn ảnh hưởng đến ngữ điệu và sự mạch lạc trong giao tiếp. Việc nắm vững và phát âm đúng các nguyên âm giúp người học xây dựng nền tảng vững chắc để tiếp cận các âm phức tạp hơn, đồng thời tăng khả năng nghe - hiểu và diễn đạt trôi chảy trong tiếng Hàn.

Đặc biệt, trong tiếng Hàn - một ngôn ngữ có hệ thống âm vị (phoneme) phong phú - phát âm đúng nguyên âm đơn (tiếng Hàn: 단모음) đóng vai trò then chốt trong việc truyền đạt thông tin hiệu quả. Người Việt Nam thường gặp khó khăn trong việc phân biệt và phát âm đúng các nguyên âm đơn do sự khác biệt về khẩu hình, vị trí phát âm và thói quen ngôn ngữ. Bài viết này nhằm cung cấp cái nhìn tổng quan về cách phát âm nguyên âm đơn trong tiếng Hàn, đồng thời chỉ ra những lỗi sai phổ biến và đề xuất cách khắc phục hiệu quả, giúp người học xây dựng nền tảng vững chắc cho kỹ năng nghe - nói.



Trước khi bắt đầu luyện phát âm các nguyên âm trong tiếng Hàn, mình nhận ra một điều rất quan trọng: muốn phát âm đúng, trước hết phải hiểu rõ nguyên âm là gì, và nguyên âm đơn cụ thể là như thế nào. Nghe có vẻ đơn giản, nhưng chính sự hiểu nhầm ở bước này lại khiến mình gặp không ít khó khăn trong giai đoạn đầu.

Theo cách mình hình dung - và sau này được xác nhận qua các tài liệu ngữ âm học - nguyên âm là những âm thanh được tạo ra khi luồng hơi từ thanh quản đi ra ngoài hoàn toàn tự do, không bị cản trở bởi răng, môi hay lưỡi. Nói cách khác, khi phát âm một nguyên âm, miệng của chúng ta gần như không tạo ra chướng ngại vật cho dòng khí. Điều đó khiến nguyên âm khác biệt hoàn toàn so với phụ âm, vốn thường có sự tiếp xúc hoặc cản trở giữa các bộ phận phát âm.

Riêng với nguyên âm đơn - khái niệm này đối với mình lúc đầu hơi mơ hồ - thì sau một thời gian luyện tập, mình mới cảm nhận rõ. Nguyên âm đơn là loại nguyên âm mà trong suốt quá trình phát âm, khẩu hình miệng và vị trí lưỡi được giữ cố định, không thay đổi. Điều này khác với nguyên âm đôi, nơi khẩu hình có sự chuyển động nhẹ giữa hai vị trí khác nhau. Hiểu được điều này giúp mình biết rằng khi phát âm một nguyên âm đơn, việc duy trì sự ổn định trong khẩu hình là rất quan trọng - chỉ cần thay đổi nhỏ cũng có thể khiến âm thanh phát ra bị lệch so với chuẩn.

Cá nhân mình thấy, khi học một ngôn ngữ mới như tiếng Hàn, việc nắm vững những khái niệm tưởng chừng lý thuyết như thế này lại chính là chìa khóa để luyện phát âm hiệu quả hơn. Nhờ có sự hiểu biết cơ bản này, mình có thể luyện tập có mục tiêu rõ ràng hơn, biết mình cần làm gì với khẩu hình, với lưỡi, và vì sao âm này lại khác âm kia.



Sau khi đã hiểu được khái niệm cơ bản về nguyên âm đơn, mình bắt đầu làm quen với danh sách 10 nguyên âm đơn trong tiếng Hàn, bao gồm: ㅏ, ㅓ, ㅗ, ㅜ, ㅡ, ㅣ, ㅐ, ㅔ, ㅟ, ㅚ. Mới nhìn qua, có thể thấy một số âm khá giống nhau - thậm chí lúc đầu mình còn nghĩ có vài âm phát âm y hệt nhau - nhưng thực tế thì mỗi âm có vị trí phát âm riêng biệt, và sự khác nhau đó ảnh hưởng rất lớn đến nghĩa của từ trong tiếng Hàn. Điều giúp mình hiểu rõ hơn và luyện tập dễ dàng hơn chính là phân loại nguyên âm theo ba tiêu chí chính: Vị trí lưỡi trong khoang miệng, độ cao của lưỡi, khẩu hình miệng.

Vị trí lưỡi trong khoang miệng (trước - sau): Khi bạn lần lượt phát âm các cặp nguyên âm như “ㅣ” và “ㅡ” hoặc “ㅔ” và “ㅓ”, bạn sẽ cảm nhận được sự thay đổi vị trí của lưỡi trong khoang miệng - cụ thể là chuyển động ra phía trước hoặc lùi về phía sau. Trong quá trình này, nếu bạn chú ý kỹ, sẽ thấy rằng khi phát âm “ㅣ” hoặc “ㅔ”, lưỡi có xu hướng tiến về phía trước miệng; những nguyên âm như vậy được phân loại là nguyên âm trước. Ngược lại, khi phát âm “ㅡ” hoặc “ㅓ”, lưỡi sẽ rút sâu về phía sau hơn trong khoang miệng; vì vậy, chúng được gọi là nguyên âm sau. Sự khác biệt này về vị trí của lưỡi chính là yếu tố phân biệt giữa hai nhóm nguyên âm này trong tiếng Hàn.

Độ cao của lưỡi (cao - trung - thấp): Khi học phát âm tiếng Hàn, một trong những yếu tố thú vị mà người học có thể tự cảm nhận được chính là mối liên hệ giữa độ mở của miệng và vị trí của lưỡi trong quá trình phát âm. Hãy thử phát âm lần lượt ba nguyên âm: “ㅡ”, “ㅓ”, và “ㅏ”. Bạn sẽ nhận thấy rằng khẩu hình miệng mở rộng dần theo thứ tự này - từ “ㅡ” với miệng gần như khép kín, đến “ㅓ” mở vừa phải, và cuối cùng là “ㅏ” với độ mở lớn nhất. Sự thay đổi này không chỉ đơn thuần là sự mở rộng của miệng mà còn phản ánh sự dịch chuyển của lưỡi theo trục dọc trong khoang miệng. Cụ thể, khi miệng mở ít như với nguyên âm “ㅡ”, lưỡi sẽ ở vị trí cao hơn; khi miệng mở to hơn như với “ㅓ” và “ㅏ”, lưỡi sẽ dần hạ thấp xuống. Dựa vào độ cao của lưỡi trong quá trình phát âm, các nguyên âm trong tiếng Hàn được phân chia thành ba nhóm chính: nguyên âm cao, như “ㅡ”, khi lưỡi ở vị trí cao; nguyên âm trung, như “ㅓ”, khi lưỡi ở mức trung bình; và nguyên âm thấp, như “ㅏ”, khi lưỡi hạ xuống vị trí thấp trong khoang miệng. Việc nhận biết sự khác biệt này không chỉ giúp cải thiện khả năng phát âm mà còn góp phần nâng cao nhận thức ngữ âm học của người học đối với hệ thống nguyên âm tiếng Hàn.

Khẩu hình miệng (Tròn môi và không tròn môi): Một khía cạnh thú vị khác trong việc phát âm nguyên âm tiếng Hàn là hình dạng của môi khi tạo âm. Hãy thử lần lượt phát âm hai nguyên âm “ㅡ” và “ㅜ”. Nếu bạn chú ý quan sát, sẽ thấy rằng khi phát âm “ㅜ”, môi có xu hướng tròn lại rõ rệt, trong khi với “ㅡ”, môi giữ nguyên hình dạng tự nhiên và không tròn lại. Dựa trên đặc điểm này, nguyên âm tiếng Hàn được phân thành hai nhóm: những nguyên âm khiến môi tròn lại trong quá trình phát âm - như “ㅜ” và “ㅗ” - được gọi là nguyên âm tròn môi; ngược lại, những nguyên âm mà khi phát âm môi không thay đổi hình dạng tròn, như “ㅡ” hay “ㅣ”, được xếp vào nhóm nguyên âm không tròn môi. Việc nhận biết sự khác biệt trong hình dạng môi không chỉ giúp người học phát âm chính xác hơn mà còn là cơ sở để hiểu rõ hơn về hệ thống nguyên âm tiếng Hàn - một hệ thống được xây dựng dựa trên những đặc điểm ngữ âm rất cụ thể và logic.



Trong quá trình học tiếng Hàn, mình nhận thấy rằng đối với người Việt Nam học tiếng Hàn, việc phát âm đúng các nguyên âm đơn là một trong những thử thách lớn, đặc biệt là trong giai đoạn đầu. Mặc dù tiếng Việt cũng là ngôn ngữ có hệ thống nguyên âm phong phú, sự khác biệt về cách hình thành âm thanh, vị trí lưỡi, khẩu hình miệng và thói quen phát âm khiến nhiều người học dễ mắc lỗi.

Một trong những khó khăn phổ biến nhất là phân biệt các nguyên âm có vị trí lưỡi gần nhau, chẳng hạn như “ㅓ” và “ㅗ”. Do không có sự tương ứng hoàn toàn trong tiếng Việt, nhiều người học dễ phát âm “ㅓ” giống với “o” trong “bò”, hoặc “ㅗ” giống với “ô” trong cô”, dẫn đến sự nhầm lẫn giữa các cặp từ tiếng Hàn có nghĩa khác nhau hoàn toàn.

Một lỗi thường gặp khác là không nhận ra sự khác biệt giữa nguyên âm tròn môi và không tròn môi. Ví dụ, “ㅡ” và “ㅜ” thường bị phát âm giống nhau vì người học không tròn môi đủ khi phát âm “ㅜ”. Điều này làm giảm độ chính xác và dễ gây hiểu lầm trong giao tiếp.

Ngoài ra, người Việt cũng có xu hướng mở miệng quá rộng hoặc quá hẹp khi phát âm một số nguyên âm, do ảnh hưởng từ thói quen khẩu hình trong tiếng mẹ đẻ. Chẳng hạn, với nguyên âm “ㅏ”, nếu mở miệng không đủ rộng hoặc lưỡi không hạ xuống đúng vị trí, âm phát ra sẽ thiếu tự nhiên và không giống với người bản xứ.

Một trở ngại nữa là thiếu ý thức về vị trí lưỡi theo chiều dọc và chiều ngang trong khoang miệng. Nhiều người học phát âm mà không nhận thức được rằng cần phải đẩy lưỡi ra trước (như với “ㅣ”, “ㅐ”) hay lùi về sau (như với “ㅡ”, “ㅓ”), hoặc nâng cao và hạ thấp lưỡi tùy theo từng nguyên âm. Việc thiếu cảm nhận không gian trong khoang miệng khiến quá trình luyện phát âm trở nên chậm và kém hiệu quả.

Tất cả những khó khăn này đều là điều dễ hiểu và có thể khắc phục được nếu người học tiếp cận phát âm không chỉ bằng cách “nghe và bắt chước”, mà còn kết hợp với hiểu biết về ngữ âm học cơ bản, luyện tập theo từng nhóm nguyên âm, có phản hồi từ người bản xứ hoặc giáo viên chuyên môn. Với sự kiên trì và phương pháp đúng đắn, việc phát âm nguyên âm đơn tiếng Hàn một cách chính xác không phải là điều quá xa vời.



Trong quá trình học tiếng Hàn, mình từng không ít lần loay hoay vì cảm thấy mình “nghe thì ra, nhưng nói lại không giống”. Sau một thời gian thử nghiệm nhiều cách khác nhau, mình đã tìm được một vài phương pháp luyện phát âm hiệu quả và thiết thực, đặc biệt là với nguyên âm - vốn là phần căn bản nhưng cũng dễ sai lệch nếu không luyện đúng cách. Dưới đây là những phương pháp mình đã áp dụng và thấy rõ sự tiến bộ:

1. Tìm kiếm những hình ảnh mô phỏng lại khẩu hình khi phát âm
Với mình, hình ảnh luôn dễ nhớ hơn chữ viết. Những hình ảnh mô phỏng khẩu hình giúp mình hình dung rõ độ mở của miệng, và hình dạng môi khi phát âm từng nguyên âm. Ví dụ, khi luyện phát âm “ㅣ”, nhìn vào hình ảnh mình mới nhận ra cần mở rộng khóe miệng sang hai bên - điều mà trước đó mình không để ý dù đã nghe nhiều lần.



2. Ghi âm lại giọng nói để đối chiếu
Một mẹo cực kỳ hữu ích mà mình học được là tự ghi âm giọng nói, rồi so sánh với phát âm chuẩn của người bản xứ. Khi nghe lại giọng mình, mình mới nhận ra những lỗi nhỏ như phát âm chưa tròn môi, lưỡi đặt sai vị trí, hoặc nhịp điệu chưa tự nhiên. Việc nghe lại giúp mình điều chỉnh rất hiệu quả và có tiến bộ rõ rệt sau từng tuần luyện tập.

3. Luyện nói với người bản xứ
Không gì bằng việc thực hành với chính người Hàn. Mỗi lần luyện nói với bạn bè người Hàn hoặc giáo viên bản ngữ, mình đều nhận được những góp ý rất cụ thể. Có những âm mà mình tưởng đã phát đúng, nhưng họ chỉ ra rằng mình vẫn còn âm tiếng Việt lẫn vào. Những lần như vậy tuy hơi “quê” một chút, nhưng lại cực kỳ giá trị để sửa sai kịp thời.

4. Phương pháp Shadowing
Đây là phương pháp mà mình đặc biệt yêu thích. Mình sẽ chọn một đoạn thoại ngắn của người bản xứ (trong phim, podcast hoặc bài giảng), sau đó nghe - dừng - và lặp lại ngay lập tức, cố gắng bắt chước thật sát từ tốc độ, ngữ điệu đến khẩu hình. Shadowing giúp mình hình thành thói quen phản xạ và nói tự nhiên hơn, thay vì chỉ phát âm rời rạc từng âm.

Việc mình dành thời gian luyện phát âm nguyên âm không chỉ cải thiện cách mình nói, mà còn giúp khả năng nghe tiếng Hàn của mình tiến bộ rõ rệt. Thành quả rõ rệt nhất là trong kỳ thi năng lực tiếng Hàn (TOPIK) gần đây, mình đã đạt 96/100 điểm ở phần nghe và trong Kỳ thi Đánh giá năng lực tiếng Hàn Sejong (SKA) lần thứ 8 hồi tháng 3 năm 2025 mình đã nhận được kết quả của kĩ năng Nói là 187/200 điểm - điểm số cao nhất trong 4 kĩ năng Nghe - Nói - Đọc - Viết. Kết quả này với mình không chỉ là một con số, mà còn là minh chứng rằng việc luyện phát âm bài bản, nghiêm túc từ đầu đã mang lại hiệu quả thực sự.

Đó là lý do vì sao mình luôn khuyến khích những ai mới học tiếng Hàn hãy bắt đầu từ những điều căn bản nhất, và đừng xem nhẹ việc phát âm, đặc biệt là nguyên âm. Bởi chính những âm đơn giản ấy lại là nền tảng giúp bạn nghe tốt hơn, nói tự nhiên hơn, và tự tin hơn trong hành trình chinh phục tiếng Hàn.






Khi mới học tiếng Hàn, mình thường nghĩ rằng chỉ cần nói đúng từ vựng và ngữ pháp là đủ để giao tiếp. Nhưng càng học sâu, mình càng nhận ra: phát âm, đặc biệt là phát âm nguyên âm, chính là yếu tố quyết định người nghe có hiểu được điều mình nói hay không.

Có một lần, mình muốn hỏi bạn Hàn Quốc của mình rằng chân bạn có đau không. Mình định nói từ “발” (chân), nhưng vì phát âm sai nguyên âm “ㅏ”, âm thanh nghe giống như “벌” (ong) - khiến bạn ấy ngạc nhiên và bật cười. Một tình huống khác, mình nói “불” (lửa) nhưng người nghe lại hiểu thành “벌”. Chỉ vì sai một nguyên âm, mà nghĩa của câu nói có thể rẽ sang hướng hoàn toàn khác.

Điều này khiến mình hiểu sâu sắc rằng: trong tiếng Hàn, nguyên âm không chỉ là âm thanh – mà còn là ý nghĩa. Việc phát âm không chính xác có thể khiến câu nói mất nghĩa, thậm chí dẫn đến hiểu lầm không đáng có. Với người học ngoại ngữ như mình, điều đó không chỉ gây ra sự lúng túng mà còn ảnh hưởng lớn đến sự tự tin khi giao tiếp.

Từ trải nghiệm ấy, mình càng nhận ra tầm quan trọng của việc chuẩn hóa phát âm ngay từ đầu. Giao tiếp hiệu quả trong tiếng Hàn không bắt đầu từ từ vựng khó hay cấu trúc phức tạp, mà bắt đầu từ những điều tưởng chừng đơn giản như nguyên âm. Khi phát âm đúng, lời nói trở nên rõ ràng, dễ hiểu, và người nghe cũng dễ dàng tiếp nhận hơn rất nhiều.

Nếu bạn đang học tiếng Hàn, đừng vội bỏ qua việc luyện phát âm nguyên âm. Hãy đầu tư thời gian nghe kỹ, luyện chậm, cảm nhận khẩu hình và sự chuyển động của lưỡi, môi. Mỗi nguyên âm phát âm đúng là một bước tiến gần hơn đến sự tự tin và tự nhiên trong giao tiếp thực tế.


Từ trải nghiệm cá nhân, mình luôn tin rằng: phát âm nguyên âm chính là nền móng quan trọng nhất đối với người học tiếng Hàn. Đây không phải là một kỹ năng “học cho có”, mà là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến sự rõ ràng, tự nhiên và hiệu quả trong giao tiếp. Khi nền móng vững, những kỹ năng khác như nghe, nói, đọc, viết mới có thể phát triển ổn định và lâu dài.

Một điều mình muốn nhấn mạnh với các bạn mới bắt đầu là: hãy học đúng ngay từ đầu. Việc phát âm sai có thể không lộ rõ ngay lập tức, nhưng theo thời gian, nếu không được sửa kịp thời, những lỗi sai đó sẽ hình thành thói quen và trở nên khó thay đổi. Dĩ nhiên, luyện phát âm không phải là chuyện dễ một sớm một chiều. Sẽ có lúc bạn cảm thấy mình phát âm không giống bản ngữ, không nghe ra sự khác biệt, hoặc không biết sai ở đâu. Nhưng điều quan trọng là đừng bỏ cuộc. Hãy kiên trì luyện tập mỗi ngày, sử dụng tối đa các tài nguyên sẵn có như video của người bản xứ, ứng dụng luyện nghe - nói, hay thậm chí thu âm lại giọng mình để so sánh và điều chỉnh.

Mình tin rằng việc phát âm đúng không chỉ đơn thuần là để “nói cho người khác hiểu”. Đó còn là cách chúng ta thể hiện sự tôn trọng đối với ngôn ngữ và văn hóa Hàn Quốc. Khi bạn nỗ lực phát âm đúng từng nguyên âm, từng âm tiết, điều đó cho thấy bạn đang lắng nghe ngôn ngữ ấy một cách chân thành - và đó là điều người Hàn Quốc luôn trân trọng. Mình cũng hy vọng rằng những kinh nghiệm nhỏ được đúc kết từ quá trình học tập và luyện tập của bản thân sẽ trở thành hành trang hữu ích cho các bạn đang chuẩn bị bước vào kỳ thi TOPIK lần thứ 101 vào tháng 7 tới.

hrhr@korea.kr

* Bài viết này đã được viết bởi một phóng viên danh dự của Korea.net. Đoàn phóng viên danh dự chúng tôi có mặt ở khắp nơi trên thế giới, và họ luôn nỗ lực để chia sẻ tình yêu và lòng nhiệt huyết đối với tất cả mọi thứ của Hàn Quốc với Korea.net.