Bài viết từ Phóng viên danh dự Korea.net Tô Trà My

Trong số những biểu tượng văn hóa truyền thống tiêu biểu của Hàn Quốc, chiếc quạt Buchae không chỉ đơn thuần là vật dụng dùng để làm mát trong những ngày hè oi ả, mà còn ẩn chứa trong mình giá trị nghệ thuật, tinh thần và chiều sâu văn hóa đặc biệt. Sự kết hợp hài hòa giữa tính thẩm mỹ, ý nghĩa biểu tượng và ứng dụng thực tiễn đã khiến Buchae trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống sinh hoạt và nghệ thuật của người Hàn Quốc từ bao đời nay.

Nhằm mang đến cơ hội tìm hiểu và trải nghiệm văn hóa Hàn Quốc một cách trực quan và sinh động, vào ngày 14 tháng 6, Học viện King Sejong - Trung tâm Văn hóa Hàn Quốc (KCC) tại Việt Nam đã tổ chức lớp học trải nghiệm trang trí quạt Buchae. Đây là một hoạt động không chỉ thú vị và gần gũi, mà còn chứa đựng chiều sâu văn hóa, truyền cảm hứng mạnh mẽ đến người tham gia.

Chương trình đã thu hút sự quan tâm và tham gia nhiệt tình của đông đảo học viên yêu thích văn hóa Hàn Quốc. Thông qua việc tìm hiểu về nguồn gốc, quy trình làm quạt cũng như trực tiếp trang trí những chiếc Buchae truyền thống, các học viên không chỉ được rèn luyện sự khéo léo và sáng tạo, mà còn có cơ hội kết nối sâu sắc hơn với một nét đẹp văn hóa tinh tế của xứ sở Kim Chi.

Lịch sử của chiếc quạt Buchae

Theo chia sẻ của cô giáo trong lớp học vừa qua, chiếc quạt Buchae đã xuất hiện từ thời Goryeo (918-1392), nhưng phải đến thời đại Joseon (1392-1897), quạt mới thực sự trở thành một phần quan trọng trong cả đời sống hoàng gia lẫn dân gian Hàn Quốc. Ban đầu, quạt chỉ được sử dụng với công năng thuần túy như làm mát hay che nắng. Tuy nhiên, theo dòng chảy lịch sử và sự phát triển của nghệ thuật, chiếc quạt dần trở thành một vật phẩm mang tính biểu tượng, được dùng làm đồ trang trí, quà biếu sang trọng, thậm chí là cách thể hiện địa vị xã hội và gu thẩm mỹ của người sở hữu.

Đặc biệt, trong bối cảnh xã hội Nho giáo thời Joseon, chiếc quạt không đơn thuần là vật dụng, mà còn mang ý nghĩa tinh thần sâu sắc. Nó được xem như biểu tượng của sự khiêm nhường, đoan chính và lòng trung thành - những đức tính cốt lõi mà tầng lớp trí thức và quan lại thời bấy giờ hướng tới. Các nho sĩ thường mang theo bên mình một chiếc quạt được trang trí bằng thư pháp hoặc tranh thủy mặc, không chỉ để làm đẹp mà còn là một cách thể hiện nhân cách, khí chất và lý tưởng đạo đức. Qua những nét bút mềm mại trên mặt quạt, tư tưởng và tinh thần của người sở hữu cũng được lặng lẽ truyền tải một cách đầy ý nhị.

Các loại quạt Buchae và ý nghĩa của từng loại

Có hai loại quạt truyền thống phổ biến trong văn hóa Hàn Quốc:

Hapjukseon: Quạt xếp có thể gập lại, thường được dùng trong nghi lễ hoàng gia, biểu diễn nghệ thuật hoặc làm quà tặng. Loại quạt này thể hiện sự thanh lịch, kín đáo và linh hoạt - những đức tính được coi trọng trong văn hóa Nho giáo.



Danseon: Quạt cầm tay hình tròn hoặc oval, không thể gập, thường được sử dụng trong đời sống thường ngày hoặc trong các lễ hội dân gian. Với mặt quạt rộng, loại này thích hợp để trang trí tranh dân gian, giúp truyền tải những câu chuyện dân dã, lời cầu chúc hoặc ước nguyện.



Ngoài ra, trong lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn truyền thống, múa quạt Hàn Quốc là một loại hình nghệ thuật đặc sắc, sử dụng những chiếc quạt lớn được trang trí rực rỡ bằng lông vũ hoặc họa tiết truyền thống. Không chỉ đơn thuần là đạo cụ sân khấu, những chiếc quạt ấy còn là biểu tượng cho vẻ đẹp, sự dịu dàng và nét hài hòa trong hình tượng người phụ nữ Hàn Quốc.

Với những động tác uyển chuyển, đồng đều kết hợp cùng hiệu ứng thị giác sinh động từ cánh quạt, điệu múa quạt đã trở thành một trong những biểu trưng nghệ thuật tiêu biểu, phản ánh tinh thần thẩm mỹ sâu sắc và giá trị văn hóa lâu đời của Hàn Quốc.

Quy trình làm ra chiếc quạt Buchae

Việc chế tác một chiếc quạt Buchae truyền thống là cả một quá trình đòi hỏi sự tỉ mỉ, công phu và trải qua nhiều công đoạn thủ công tinh xảo.

Trước hết, xương quạt - phần khung chính - thường được làm từ tre hoặc gỗ nhẹ, được lựa chọn kỹ càng rồi gọt giũa bằng tay để tạo độ cong vừa vặn. Sau đó, các thanh này được mang đi phơi và xử lý cẩn thận nhằm đảm bảo không bị cong vênh hay nứt gãy theo thời gian.

Mặt quạt được làm từ giấy Hanji - loại giấy truyền thống Hàn Quốc nổi tiếng với độ bền và khả năng thấm hút mực tốt, rất lý tưởng để thể hiện tranh vẽ hoặc thư pháp. Giấy được cắt theo hình dáng phù hợp và dán thủ công lên phần khung quạt đã chuẩn bị sẵn.

Khi khung và mặt quạt đã được kết hợp hoàn chỉnh, người nghệ nhân bắt đầu trang trí quạt bằng bút lông và mực tàu. Mỗi người sẽ chọn một phong cách thể hiện khác nhau: có người vẽ phong cảnh thiên nhiên như hoa mai, chim hạc, núi non; có người lại lựa chọn viết thư pháp với những câu mang triết lý sống sâu sắc, lời chúc bình an hoặc thể hiện vẻ đẹp tinh thần Á Đông.

Cuối cùng, các thanh xương quạt được cố định bằng một chốt nhỏ, tạo thành dáng xòe đều đặc trưng. Chiếc quạt được hoàn thiện với tay cầm bằng gỗ được mài nhẵn và đánh bóng, vừa chắc tay vừa tăng tính thẩm mỹ.

Toàn bộ quá trình không chỉ thể hiện sự khéo léo của người nghệ nhân, mà còn là minh chứng cho giá trị văn hóa truyền thống lâu đời mà chiếc quạt Buchae mang theo trong mình.

Trực tiếp trải nghiệm trang trí quạt Buchae

Sau phần chia sẻ kiến thức vô cùng bổ ích về lịch sử và ý nghĩa của quạt truyền thống Hàn Quốc, mình cùng các bạn học viên đã bước vào phần được mong chờ nhất của buổi học - trải nghiệm trang trí quạt.

Đặc biệt, tại buổi trải nghiệm này, Học viện King Sejong - KCC tại Việt Nam đã chuẩn bị sẵn những chiếc quạt Hapjukseon - một loại quạt gấp truyền thống được làm từ tre và giấy Hanji, nổi tiếng với vẻ đẹp tinh tế và độ bền cao.

Khi cầm trên tay chiếc quạt trắng còn trống, ai nấy đều háo hức và có phần hồi hộp. Dưới sự hướng dẫn của giảng viên, chúng mình bắt đầu thỏa sức sáng tạo bằng cách vẽ nên những họa tiết mang đậm dấu ấn cá nhân. Có bạn chọn những hình ảnh truyền thống như hoa mai, chim hạc, núi non; có bạn lại đưa vào đó sự kết hợp màu sắc độc đáo. Mỗi chiếc quạt là một tác phẩm nghệ thuật, thể hiện cá tính riêng và sự kết nối văn hóa sâu sắc.









Lớp học trải nghiệm trang trí quạt Buchae do Học viện King Sejong - KCC tại Việt Nam tổ chức không chỉ là một hoạt động văn hóa đơn thuần, mà còn là một hành trình đặc biệt, nơi tôi được chạm vào chiều sâu truyền thống của Hàn Quốc bằng chính đôi tay và cảm xúc của mình.

Từ những chia sẻ về lịch sử và ý nghĩa của chiếc quạt Buchae, mình càng hiểu rõ hơn rằng, một vật dụng tưởng chừng giản đơn lại có thể mang trong mình tầng tầng lớp lớp giá trị: từ công năng sử dụng, thẩm mỹ nghệ thuật đến biểu tượng tinh thần, đạo đức của người xưa. Được trực tiếp cầm bút, tự tay vẽ lên mặt quạt những hình ảnh mang dấu ấn cá nhân, mình cảm thấy như mình đang đối thoại với chính văn hóa Hàn Quốc, bằng tất cả sự thấu hiểu.

Không khí lớp học vô cùng ấm áp và gần gũi. Mỗi học viên, dù đến từ những ngành nghề hay độ tuổi khác nhau, đều chăm chú và hào hứng sáng tạo nên tác phẩm của riêng mình. Trong quá trình ấy, mình cảm nhận được sự giao lưu văn hóa đang diễn ra một cách tự nhiên - không cần lời nói hoa mỹ, chỉ cần những nét vẽ, sắc màu, và sự sẻ chia chân thành.

Là một người yêu văn hóa Hàn Quốc, mình rất trân trọng những trải nghiệm như thế này - bởi chúng không chỉ giúp tôi hiểu thêm về nghệ thuật truyền thống, mà còn khiến mình cảm thấy mình thực sự được kết nối với tinh thần của một dân tộc. Chiếc quạt mình mang về từ buổi học hôm ấy không chỉ là một món quà lưu niệm, mà là biểu tượng của một kỷ niệm đẹp - nơi văn hóa được truyền tải không qua sách vở, mà qua trải nghiệm sống động, sâu sắc và đầy cảm hứng.



hrhr@korea.kr

* Bài viết này đã được viết bởi một phóng viên danh dự của Korea.net. Đoàn phóng viên danh dự chúng tôi có mặt ở khắp nơi trên thế giới, và họ luôn nỗ lực để chia sẻ tình yêu và lòng nhiệt huyết đối với tất cả mọi thứ của Hàn Quốc với Korea.net.