Con người

14.05.2015

Gần đây đã có một cuốn sách được xuất bản nhằm giới thiệu về Hàn Quốc với một tầm nhìn bao quát hơn những hình ảnh quen thuộc trước đây mọi người thường hay nghĩ đến mỗi khi nói về đất nước này như cố cung, Hanbok hay Kpop..

Cuốn sách có tên Sketches of Korea được viết bởi Giáo sư trường đại học HongIk Benjamin Joinau - người đã có kinh nghiệm 20 năm sống tại Hàn Quốc, và minh họa bởi Elodie Dornand de Rouville.

Joinau_L1_book2.jpg

한국소개서 ‘스케치스 오브 코리아(Sketches of Korea)'를 출간한 벤자민 주아노 홍익대 교수(오른쪽)와 엘로디 도르낭 드 루빌씨.

Giáo sư trường đại học HongIk Benjamin Joinau( bên phải) và Elodie Dornand de Rouville.



Cuốn sách này tập trung đến việc đem lại cho khách du lịch những trải nghiệm mới, thích thú về văn hóa thưởng thức rượu của Hàn Quốc, phương pháp làm loại rượu trộn với bia, về các kỳ nghỉ gia đình hoặc văn hóa nơi nhà tắm hơi công cộng. Cuốn sách cũng giới thiệu những biểu hiện mà người Hàn quốc chuyên dùng như "kkotminam" (꽃미남) hay "hunnam" (훈남) để chỉ một chàng trai đẹp (hot guy) cũng như giải thích về một xu hướng khá phổ biến ngày nay trong xã hội Hàn Quốc là định giá trị con người qua gương mặt.

Giáo sư Joinau không chỉ giới thiệu những hình ảnh về Hàn Quốc ngày nay mà ông còn viết về các mặt truyền thống, nghệ thuật và món ăn của xã hội Hàn Quốc xưa, tất cả đều kèm theo minh họa rõ nét. Khi giới thiệu về lịch sử của kimchi và làm thế nào để chuẩn bị các món ăn, Joinau nói: "Kimchi ở Hàn Quốc cũng giống như bít-tết ở Pháp hay mì ống ở Ý. Kimchi thực sự là biểu tượng di sản quốc gia của Hàn Quốc" và thậm chí còn gọi đó là món ăn "thần dược". Đối với nghệ thuật truyền thống, ông không chỉ giới thiệu về các loại tranh, chẳng hạn như những bức tranh phong cảnh sansuhwa (산수화, 山水 畵) và thể loại tranh pungsokhwa (풍속화, 風俗 畵), mà còn viết về đồ nội thất truyền thống, các lĩnh vực mà ngay cả những người dân trẻ tuổi ở Hàn Quốc cũng không thể nắm rõ.

Korea.net đã có buổi gặp gỡ với Giáo sư Joinau để chia sẻ những suy nghĩ của mình về xã hội hiện đại và truyền thống, về văn hóa Hàn Quốc và Pháp.

벤자민 주아노 교수는 한국문화와 사회에 대한 현실적인 소개가 담긴 책을 쓰기 위해 ‘스케치스 오브 코리아’ 를 펴냈다고 밝혔다.

Giáo sư Joinau nói rằng ông viết cuốn sách "Sketches of Korea" nhằm giới thiệu các mặt khác nhau của xã hội, văn hóa Hàn Quốc tới độc giả.



- Động lực nào thôi thúc giáo sư viết cuốn sách này?
Tôi đã ở Hàn Quốc khoảng 20 năm. Trong quá khứ, hầu như không có sách viết bằng tiếng nước ngoài về Hàn Quốc, đặc biệt là ở Pháp. Vì vậy, tôi đã gặp rất nhiều khó khăn để chuẩn bị kế hoạch cho chuyến đi đầu tiên của mình đến Hàn Quốc. Ở Hàn Quốc, rất khó để tìm đường. Tôi đã đặc biệt trải qua rất nhiều khó khăn về mặt văn hóa nhưng đó cũng là điều thú vị khi bạn sống và trải nghiệm việc tìm ra đáp án của một câu đố. Tôi nghĩ rằng sẽ không có đủ thông tin đối với những người chưa có nhiều thời gian ở đây, ngoại trừ những người có một mối quan hệ mật thiết với Hàn Quốc giống như tôi.

Lúc đầu, tôi đã phối hợp với một nhà xuất bản để viết một cuốn sách về du lịch Hàn Quốc vào năm 1998. Đây là cuốn sách đầu tiên của tôi về Hàn Quốc. Đó cũng là một cuốn sách hữu ích nhưng tôi nghĩ chúng tôi cần một cuốn sách có thể đề cập nhiều hơn về "kiến thức văn hóa" - điều vô cùng cần thiết cho người dân có thể hiểu và tìm ra hướng đi của họ ở Hàn Quốc. Trước khi tôi bắt đầu viết cuốn sách này, khoảng sáu hoặc bảy năm trước đây, đã có những cuốn sách về Hàn Quốc viết bằng tiếng Anh. Tuy nhiên, tôi nghĩ rằng chúng tôi vẫn cần phải thực hiện cuốn sách này. Bởi lẽ, những cuốn sách kia có thể đẹp, nhưng đó là những cuốn sách về Hàn Quốc được viết từ quan điểm của chính người Hàn Quốc. Hầu hết các nội dung không phù hợp với quan điểm của những người nước ngoài. Mặc dù mục tiêu hướng đến không phải là độc giả Hàn Quốc nhưng những cuốn sách đó chỉ giới thiệu những gì người Hàn Quốc xem là quan trọng nhất. Ví dụ như maedeup (매듭) là một nút thắt trang trí, hoặc podaegi (포대기) là một loại chăn truyền thống cho trẻ sơ sinh. Cả hai đều có thể được coi là "những đồ dùng Hàn Quốc". Tuy nhiên, tôi không nghĩ rằng những thứ đó mang chiều sâu cả về lịch sử hay văn hóa. Những cuốn sách này có thể khá thú vị nhưng cũng chỉ là sách đọc giải trí khi thưởng thức cà phê. Vì vậy, Elodie và tôi nghĩ rằng chúng tôi cần phải thêm hình ảnh minh họa để tăng tính hiệu quả của cuốn sách, vì mọi người thường sẽ nhìn những hình ảnh đầu tiên hơn là đọc văn bản. Mọi người thường có xu hướng nhìn những hình ảnh trực quan ngay đầu tiên. Vì vậy, chúng tôi quyết định viết một cuốn sách ảnh về Hàn Quốc.

SCuốn sách cũng bao gồm cả khía cạnh văn hóa truyền thống, tuy nhiên, chúng tôi cũng suy nghĩ rằng không thể chỉ giới thiệu văn hóa truyền thống thôi, bởi lẽ Hàn Quốc mà chúng ta nhìn thấy mỗi ngày hiện nay đã thay đổi rất nhiều, không còn giống với quá khứ như giai đoạn cuối thời Joseon. Cuốn sách tất nhiên bao gồm cả văn hóa truyền thống, nhưng chúng tôi nghĩ rằng sẽ thật cứng nhắc nếu cứ tuân theo những quy định truyền thống cũ, bởi lẽ người dân Hàn Quốc ngày nay không đội mũ truyền thống, không mặc Hanbok cả ngày hoặc không sống trong các ngôi nhà Hanok. Chúng tôi nghĩ rằng sẽ không thể giới thiệu một Hàn Quốc thật sự nếu chúng ta chỉ chăm chú vào một khía cạnh như vậy. Vì vậy, chúng tôi quyết định giới thiệu cả các mặt hiện đại của Hàn Quốc, xã hội Hàn Quốc ngày hôm nay.

- Tiêu đề của cuốn sách là "Sketches of Korea". Tuy nhiên, trên thực tế, nội dung của nó không đơn giản và ngắn gọn như những bản phác thảo. Đó là một cuốn sách khá chuyên sâu và chứa nhiều thông tin. Vậy lý do nào khiến giáo sư chọn một tiêu đề như vậy?
Khi bắt đầu, tôi đã dự định viết một cuốn sách đơn giản, giống như một cuốn sách hướng dẫn trực quan. Tuy nhiên, khi chuẩn bị viết, chúng tôi nhận ra rằng hình ảnh và sự giải thích ngắn gọn là không đủ. Vì vậy, chúng tôi nảy ra ý tưởng viết một cuốn sách kèm hình ảnh. Tuy nhiên, tôi không nghĩ rằng đây là một ấn phẩm học thuật. Như một bản phác thảo có nghĩa là một bản vẽ thô mà không có nhiều chi tiết, tôi nghĩ từ "phác thảo" sẽ phù hợp với tiêu đề. Nó không giới thiệu về Hàn Quốc một cách sâu sắc, tuy nhiên lại ẩn chứa nhiều khía cạnh đại diện cho đất nước Hàn Quốc. Đây là một cuốn sách hướng dẫn, không phải là một cuốn sách khoa học.

Hiện nay có rất nhiều người nước ngoài đến Hàn Quốc. Trong đó có rất nhiều trường hợp là do có niềm đam mê với nhạc K-pop hoặc phim truyền hình Hàn Quốc. Tuy nhiên chúng tôi muốn gửi tới một thông điệp về "đất nước Hàn Quốc hoàn chỉnh", một xã hội Hàn Quốc không chỉ có mỗi nhạc K-pop, phim truyền hình, Samsung, Psy, Gangnam Style. Chúng tôi muốn cho các bạn thấy một đất nước với "bề dày lịch sử và văn hóa đa dạng". 50 năm trước, người ta có thể biết đến Hàn Quốc một cách đơn giản với những thông tin về chiến tranh, về Olympic 88 nhưng giờ đây tôi nghĩ rằng chỉ như vậy là không đủ.

Ngày nay, có rất nhiều người nước ngoài làm phim tài liệu về Hàn Quốc, nhưng phần lớn trong số họ vẫn chỉ tập trung vào các đề tài như nữ thợ lặn ở đảo Jeju, ẩm thực cung đình, trà đạo ở Insa-dong hay nhiệt huyết giáo dục mạnh mẽ thể hiện qua hình ảnh những sinh viên miệt mài học tập tới tận khuya tại các trường luyện thi. 20 năm trước điều này có thể phổ biến, nhưng hôm nay thì không. Tôi tin rằng ngày nay chúng ta cần phải đi xa hơn. Hãy tưởng tượng bạn gặp ai đó lần đầu tiên, bạn có thể trao đổi với họ một vài thông tin cá nhân cơ bản, tên, tuổi của bạn. Tuy nhiên, để có thể trở thành bạn bè, bạn cần phải hiểu người đó rõ ràng hơn. Cuốn sách này không đi sâu vào chi tiết như vậy, nhưng tôi hy vọng rằng độc giả sẽ có thể thấy Hàn Quốc từ một quan điểm rộng hơn. Hàn Quốc không phải chỉ có bibimbap, chiến tranh, Olympic năm 1988, K-pop, phim ảnh, Samsung hay Psy. Tôi hy vọng các bạn có thể nhìn nhận đất nước này một cách sâu sắc hơn, quan tâm hơn đến cả đất nước, người dân và chính trị của Hàn Quốc.

한국의 단편적인 내용이 아닌 더 넓은 문화, 사회적인 면을 소개하는 것이 필요하다고 강조하는 주아노 교수.

Giáo sư Joinau nói rằng không thể chỉ nhìn nhận Hàn Quốc một cách đơn giản mà phải nhấn mạnh sự cần thiết của việc giới thiệu một xã hội Hàn Quốc với nhiều mặt đa dạng, văn hóa phong phú tới mọi người.



- Cuốn sách giới thiệu cả về văn hóa uống rượu, tiền mừng đám cưới hay là cả về việc giúp người khác chà lưng tại phòng tắm hơi công cộng? Giáo sư dựa vào những tiêu chuẩn nào để lựa chọn các mục đó?
Ban đầu tôi dự định viết bản đóng góp cho một ấn phẩm hàng tháng. Elodie và tôi đã lựa chọn khoảng 40 mục, sau đó trong quá trình sản xuất cuốn sách chúng tôi có loại bỏ bớt một số mục. Chúng tôi và nhà xuất bản hầu như là có những ý kiến trái chiều. Chẳng hạn như từ "kkotminam" hoặc "Hunnam", chúng được sử dụng khá rộng rãi khi chúng tôi bắt tay vào thực hiện cuốn sách, nhưng hiện giờ lại không phổ biến lắm, thậm chí còn bị lãng quên theo thời gian. Điều đó cũng gây nên những khó khăn trong việc tìm định nghĩa đúng của từ bởi lẽ chúng đều được bắt nguồn từ văn hóa pop và không tồn tại trong từ điển. Với mỗi người, hiểu biết và định nghĩa của từ lại khác nhau. Đây có thể được coi là những điều bình thường, tuy nhiên tôi vẫn gặp khó khăn với chúng.

Viết một cuốn sách như thế này mất nhiều thời gian hơn viết sách về học thuật, bởi tôi cần phải kiểm tra lại mọi thứ đến từng chi tiết. Có rất nhiều trường hợp chúng tôi nghĩ rằng điều đó là hiển nhiên đúng, nhưng đến khi kiểm tra thực tế lại không phải như vậy. Tôi không phải là một từ điển sống hoặc một chuyên gia trong mọi lĩnh vực về văn hóa Hàn Quốc, cũng không phải là người hiểu hết hoàn toàn về đất nước này, bởi vậy việc viết cuốn sách này đòi hỏi một thời gian rất dài.

- Cuốn sách chứa đựng cả những nội dung sâu sắc, đặc biệt là về khía cạnh truyền thống hay nghệ thuật của xã hội, điều mà thậm chí chính nhiều người Hàn Quốc cũng không thể nắm rõ. Làm thế nào giáo sư có thể thu thập được những dữ liệu đó và trong quá trình tìm kiếm có khó khăn gì hay không?
Trên thực tế cũng không có quá nhiều trở ngại. Về sau tôi có theo học chuyên ngành nghiên cứu Hàn Quốc và đã nhận được bằng Tiến sĩ. Tôi biết làm thế nào để tìm được tài liệu tham khảo và các dữ liệu liên quan, tuy nhiên cũng vẫn có một chút khó khăn còn tồn tại. Ví dụ, nói về trang phục thời đại Joseon, nhiều người tin rằng người Joseon chỉ sử dụng trang phục màu trắng, giống với tên gọi "dân tộc trắng" (백의 민족, 白衣 朝鮮). Tuy nhiên sau khi kiểm tra lại, tôi phát hiện nhiều giả thuyết khác không phù hợp với điều đó. Vào đầu triều đại Joseon, có những đoạn thời gian dân thường không được phép mặc màu trắng. Luật pháp chỉ cho phép tầng lớp quý tộc, tầng lớp thượng lưu, người già hay trẻ em mặc màu trắng. Luật pháp tồn tại từ thời trị vì của vua Sejong. Sau đó, có một câu hỏi đặt ra là: "Vậy người dân dưới thời đại Joseon mặc trang phục màu gì?" Trong nhật kí hành trình của những người nước ngoài đến thăm Hàn Quốc vào thế kỉ 19, dân tộc Hàn Quốc đã được mô tả là những người đặc biệt khi tất cả họ đều mặc quần áo trắng. Tuy nhiên, trong thực tế, có rất nhiều bài luận về học thuật không thống nhất với nhau. Bởi tôi không phải là chuyên gia trong lĩnh vực này nên việc giới thiệu về nó trong cuốn sách là tương đối khó khăn. Tôi luôn phải kiểm tra lại thực tế nên đôi lúc việc này gây ra những hạn chế nhất định.

Lịch sử Hàn Quốc không chỉ có triều đại Joseon mà còn bao gồm Goryeo và Silla, điều này gây không ít khó khăn trong việc viết sách của tôi. Khi viết cuốn sách này, tôi nhận ra rằng tôi cần phải nghiên cứu thêm nhiều hơn nữa. Tuy nhiên, tôi tin rằng chúng tôi cần phải viết thêm nhiều cuốn sách chi tiết như vậy hơn nữa.

- Giáo sư đã sinh sống ở Hàn Quốc được 20 năm. Điều gì khiến giáo sư lựa chọn gắn bó với quốc gia này?
Ban đầu, tôi nhận được lời đề nghị đến Hàn Quốc. Tôi ở đây trong vòng hai năm, nhưng sau khi đã hoàn thành nhiệm vụ của mình, tôi lại muốn sống ở đây lâu hơn nữa. Đó dường như là bước đầu tiên của tôi trong việc lựa chọn sinh sống ở Hàn Quốc. Vào thời điểm đó, tôi không hề nghĩ về cuộc sống lâu dài tại đây. Khi ở đây được khoảng 10 năm, tôi mở một nhà hàng và bắt đầu cảm thấy thân thuộc gắn bó với đất nước Hàn Quốc. Trên thực tế, khi tôi làm việc với tư cách một giáo sư, nhiều người dường như nghĩ rằng tôi có thể sẽ quay về nước sau khi đã sinh sống ở đây khoảng hai hoặc ba năm. Tuy nhiên khi tôi mở một nhà hàng, thành lập một công ty và trở thành CEO, họ đã có cách nghĩ khác về tôi. Tôi nghĩ rằng mình đã được họ chấp nhận và điều đó khiến tôi cảm thấy ổn định hơn. Từ thời điểm đó, tôi đã không nghĩ đến việc quay trở về Pháp. Bây giờ mặc dù tôi không kinh doanh nhà hàng nữa nhưng tôi tin rằng chính việc làm gốc rễ đó đã làm cho tôi quyết định định cư lâu dài tại Hàn Quốc.

Thực tế, tôi mở nhà hàng là do nhu cầu tất yếu về kinh tế. Đó là khoảng 15 năm trước, với tư cách một giáo sư người nước ngoài, tôi phải gia hạn hợp đồng của mình mỗi năm. Tất nhiên điều này liên quan đến các vấn đề hệ thống quản lý. Tôi cảm thấy để có thể giảng dạy tốt trong các lĩnh vực mà mình quan tâm tôi cần phải độc lập về tài chính. Tôi nghĩ rằng trong tương lai, nếu tôi mở một nhà hàng, tôi sẽ nhận được thị thực và điều đó sẽ giúp tôi làm những gì mình muốn, chẳng hạn như viết sách và tiếp tục nghiên cứu.

- Trong thời gian sinh sống tại Hàn Quốc, điều gì khiến giáo sư cảm thấy hài lòng nhất? Ngược lại, giáo sư đã gặp phải những khó khăn gì?
Cả hai câu hỏi trên đều có chung một câu trả lời, đó là: sống ở một quốc gia khác với tư cách là một người nước ngoài. Cuộc sống mỗi ngày của tôi rất vui vẻ, thú vị nhưng vì là người phương Tây sống ở một quốc gia châu Á như Hàn Quốc, mỗi ngày tôi đều phải nhắc nhở mình một sự thật rằng: "Tôi không phải người Hàn Quốc". Hai hoặc ba năm sau, tôi sẽ dành nhiều thời gian ở Hàn Quốc hơn là ở Pháp. Dường như một phần của bản sắc của tôi đã được Hàn Quốc hóa. Mặc dù bản thân là người Pháp, tôi lại có suy nghĩ rằng mình đã trở thành một người đa văn hóa. Tôi phát hiện ra rằng quá trình để có thể trở thành một người với bản sắc đa dạng như vậy rất thú vị, nhưng đồng thời cũng đầy khó khăn và đau đớn. Đôi khi tôi cảm thấy như mình không có cách nào để trở thành một người Hàn Quốc. Tất nhiên điều này liên quan đến vấn đề pháp lý. Tôi có thể xử lý được mặt này, nhưng điều quan trọng hơn là về các vấn đề văn hóa. Tôi nghĩ rằng người dân Hàn Quốc cần chuẩn bị nhiều hơn về văn hoá để có thể đón nhận những người như tôi trở thành "người Hàn Quốc". Điều này sẽ trở nên thay đổi ở các thế hệ tiếp theo. Trên thực tế, điều này cũng áp dụng cho những người Hàn Quốc sinh sống ở nước ngoài mặc dù chúng có thể có đôi chút khác biệt tùy vào từng quốc gia mà họ sinh sống.

Điều này làm cho tôi cảm thấy như mình đang sống ở đâu đó trong một lãnh thổ không rõ ràng, không phải như một người lạ cũng không phải là người trong nước. Sống trong vùng lãnh thổ này không phải lúc nào cũng dễ dàng, nhưng rất thú vị. Tôi chấp nhận đây là số phận của tôi - palja (팔자) trong tiếng Hàn Quốc - một cách chủ động. Chính xác mười năm trước đây, tôi nghĩ rằng một ngày nào đó mình sẽ có thể sống tại quốc gia này một cách thoải mái và vui vẻ. Vào giây phút đó, tôi đã quyết định sẽ không quay trở lại Pháp.

- Trong thời gian sống tại Hàn Quốc, có điều gì làm giáo sư cảm thấy khó hòa nhập, đặc biệt là về văn hóa và lối sống thường ngày?
Lúc đầu tôi cũng thấy khá mới mẻ với nhiều điều, nhưng hiện tại đã không còn cảm giác đó nữa. Tôi dần dần hiểu ra nhiều điều khi đã sống ở đây. Tuy nhiên, cũng có một số việc mà tôi cảm thấy đáng tiếc, chẳng hạn như việc tôi hi vọng rằng người Hàn Quốc sẽ dành nhiều thời gian, không gian hơn nữa cho nghỉ ngơi, giải trí trong cuộc sống của họ. Điều này không có nghĩa là một kỳ nghỉ, nó là khái niệm trừu tượng hơn thế. Nói cách khác, điều này có nghĩa rằng con người cần một khoảng cách tâm lý tối thiểu giữa chủ thể, đối phương và công việc họ làm. Giờ đây, nhiều người nhấn mạnh sự sáng tạo. Tuy nhiên, tôi tin rằng để đến với những ý tưởng sáng tạo nhằm phát triển kinh tế, con người cần có những khoảng thời gian để thư giãn tinh thần. Ví dụ, cho dù là một sinh viên hay một nhân viên văn phòng, làm thế nào họ có thể sáng tạo nếu mỗi ngày của họ chỉ gói gọn trong vòng quay từ nhà tới trường, tới cơ quan và từ trường, cơ quan về nhà? Tôi nghĩ rằng thật đáng tiếc khi hiện nay mọi người đang dành quá nhiều thời gian vào công việc. Tôi cảm thấy quan ngại sâu sắc về hậu quả của việc này.

- Thông qua cuốn sách, có thể thấy giáo sư dành tình cảm khá ưu ái cho văn hóa và nghệ thuật truyền thống Hàn Quốc. Vậy giáo sư có đặc biệt quan tâm tới một khía cạnh cụ thể nào của văn hóa hay nghệ thuật truyền thống Hàn Quốc hay không?
Tôi yêu thích minhwa (민화, 民 畫) - những bức tranh dân gian. Đây chỉ là sở thích cá nhân của tôi. Minhwa là một thuật ngữ ra đời trong thời kỳ Hàn Quốc là thuộc địa của Nhật Bản. Nó bao gồm nhiều thể loại tranh truyền thống khác nhau. Tôi thích sự đa dạng của minhwa. Tôi yêu thích những bức tranh được vẽ bởi người dân bình thường không phải họa sĩ và thậm chí còn sở hữu một số bức tranh được vẽ trên những lá bùa. Có vẻ như có nhiều biểu tượng bí mật trong các bức tranh, do đó trông chúng rất hấp dẫn và thu hút ánh nhìn. Càng ngắm chúng nhiều, tôi lại càng cảm thấy chúng thú vị. Đây là những bức tranh đơn giản và thường thấy trong cuộc sống hàng ngày, tuy nhiên ở chúng lại vô thức chứa đựng một số đặc điểm phổ quát. Mặc dù không phải là người Hàn Quốc, tôi cũng có thể cảm nhận được điều đó mỗi khi nhìn ngắm chúng. Trên tường ở nhà tôi treo rất nhiều tranh, hầu hết trong số chúng là những tác phẩm nghệ thuật thú vị trong khoảng thời gian từ cuối thế kỷ 19 đến đầu thế kỷ 20.

한국에 정착한 것은 ‘팔자’라며 운명을 적극적으로 받아들였다는 주아노 교수.

Giáo sư Joinau nói rằng việc gắn bó với Hàn Quốc là số phận của mình và ông chấp nhận nó một cách chủ động.



- Có bất kỳ điều gì về xã hội hay truyền thống Hàn Quốc mà giáo sư muốn giới thiệu với người quen của mình ở nước ngoài?
Tôi sống ở Seochon nằm trong Hyoja-dong, phía dưới núi Inwangsan ở Seoul. Tôi nghĩ rằng khu phố của tôi có tất cả mọi thứ về Hàn Quốc. Bất cứ khi nào bạn bè đến Hàn Quốc, tôi đều mang họ đến khu phố nơi tôi đang sinh sống. Nó có tất cả mọi thứ: trung tâm thành phố, thiên nhiên, núi, thành phố, các vùng nông thôn, quá khứ, hiện tại, một con phố ẩm thực thú vị, các nhà hàng và quán bar tốt, những ngôi nhà Hanok truyền thống và thậm chí là một ngôi chợ truyền thống. Không cần phải đi xa, chúng tôi cũng có thể cảm thấy một "Hàn Quốc" với tất cả năng lượng của nó ở đây. Tất cả những người nước ngoài đều yêu thích nơi này. Tôi cũng khuyên họ nên đến các vùng nông thôn, như vùng Jeolla-do và nghỉ lại tại một ngôi nhà Hanok có phục vụ bữa sáng hay tại một ngôi nhà "jonggajip" - nhà thờ tổ của một gia tộc ở các miền quê.

- Giáo sư có một khối nền tảng khá ấn tượng, ông học chuyên ngành nhân văn học- triết học, sau đó chuyển sang văn hóa nhân loại và nghiên cứu về Hàn Quốc. Hiện nay ông còn mở một nhà hàng Pháp, làm việc như một nhà báo viết về ẩm thực và thậm chí còn điều hành một chương trình nấu ăn của riêng mình trên TV. Mối quan tâm của giáo sư về ẩm thực Pháp và Hàn Quốc cũng rất ấn tượng. Vậy điều gì khiến giáo sư tập trung vào thực phẩm và nấu ăn?
Một vài năm trước, tôi có làm một chương trình truyền hình nhằm giới thiệu các món ăn Hàn Quốc đến với người nước ngoài. Đó là một kinh nghiệm rất đáng nhớ. Tôi đã đến thăm những vùng nông thôn và giới thiệu tất cả về thức ăn của Hàn Quốc. Điều đó rất thú vị và tôi rất yêu thích công việc này.

Thật là đáng buồn khi giới học thuật vẫn có cái nhìn có phần không coi trọng đối với ẩm thực. Điều này bắt nguồn từ việc họ cho rằng thực phẩm chỉ là một phần nhỏ trong thói quen sinh hoạt hàng ngày của con người và nó không có bất kỳ giá trị nghiên cứu học tập nào. Tất nhiên, điều này hoàn toàn không phải sự thật. Thực phẩm là những đồ chúng ta ăn hàng ngày và ăn uống là vô cùng cần thiết. Nhưng đó không phải là lý do để xem thực phẩm như là một chủ đề không thú vị đối với các học giả. Nếu bạn nhìn vào lịch sử, bạn sẽ thấy có những cuộc chiến tranh nổ ra vì vấn đề thực phẩm.

Nghiên cứu thực phẩm và lịch sử của thực phẩm là cơ sở nghiên cứu về nhân loại, như chúng ta có thể nhìn thấy từ trường hợp của Claude Levi Strauss (1908-2009). Tôi cho rằng sẽ thật bất công nếu như đánh giá thấp thực phẩm. Kể từ những năm 1960, đã có một sự tái phát kiến, nghiên cứu về cuộc sống hàng ngày của các học giả người Pháp. Các nghiên cứu này rất thú vị. Cho dù đó có thể là một chủ đề khiêm tốn, nhưng một khi nghiên cứu về nó, bạn có thể làm rất nhiều nghiên cứu chuyên sâu trong lĩnh vực này. Tôi nghĩ rằng tất cả chúng ta có thể tìm hiểu về Hàn Quốc thông qua ẩm thực của quốc gia này. Nếu chúng ta hiểu về ẩm thực của họ, chúng ta có thể biết tất cả về nền văn hóa Hàn Quốc, bởi lẽ tất cả mọi người đều yêu thích thức ăn và quan tâm đến chúng. Chính vì lý do này, tôi nghĩ rằng chúng ta có thể thu hút sự chú ý của những người nước ngoài đối với món ăn Hàn Quốc. Sau đó chúng ta có thể tiến xa hơn, sâu hơn, giống như là giăng một cái lưới vậy.

- Giáo sư rất nhiệt huyết trong việc giới thiệu ẩm thực Hàn Quốc. Vậy ông có đặc biệt cảm thấy hứng thú, yêu thích loại đồ ăn nào không?
Tôi có quá nhiều món ăn ưa thích, vì vậy rất khó để chọn ra chỉ một món duy nhất. Điều đó còn tùy thuộc vào tình hình. Những gì tôi thích ăn với bạn bè vào một ngày mùa xuân có mưa sẽ khác với những gì tôi muốn ăn trong mùa đông lạnh, hoặc khi tôi ở một mình. Sở dĩ có sự khác nhau này là vì tôi thích tất cả các món ăn Hàn Quốc. Tôi yêu thích việc thưởng thức toàn bộ hương vị của chúng. Tôi thích các món ăn Hàn Quốc và hiểu về chúng thông qua cơ thể của mình. Đó không phải là những món ăn sang trọng phục vụ trong hoàng gia hay được bày biện trên những chiếc đĩa đắt tiền. Tôi thích baekban - bữa ăn gia đình theo phong cách phổ biến của Hàn Quốc, miễn là có các món ăn phụ đi kèm ngon như súp và cơm. Đã có lần tôi bị bệnh do dầu mè, nhưng đó chỉ là vấn đề về thời gian để tôi có thể thích ứng và ăn được nó. Bây giờ tôi ngày càng cảm thấy yêu thích món dầu mè. Trên thực tế, điều này cũng liên quan đến các vấn đề thời gian và thư giãn. Điều này có thể áp dụng cho việc toàn cầu hóa của ẩm thực Hàn Quốc, vì cần có thêm thời gian để mọi người làm quen với nó. Để hiểu rõ thực phẩm đối với cơ thể con người cần phải có thời gian.

- Mặc dù có khoảng cách địa lý khá xa xôi nhưng Hàn Quốc và Pháp có nhiều cơ hội để hợp tác với nhau. Ở Hàn Quốc, có rất nhiều người quan tâm đến nghệ thuật, văn học, triết học, thực phẩm, thời trang của Pháp. Là một nhà nhân chủng học và nghiên cứu văn hóa, giáo sư có đề nghị gì để thúc đẩy quan hệ trao đổi văn hóa giữa hai nước như mong muốn?
Tôi không biết làm thế nào để đạt được điều đó, nhưng tôi thực sự mong muốn giao lưu văn hóa giữa hai nước sẽ trở nên tích cực hơn. Hàn Quốc và Pháp có rất nhiều điểm chung, chẳng hạn như về ẩm thực. Cả Pháp lẫn Hàn Quốc đều là những quốc gia dễ dàng nhận được sự quan tâm của mọi người. Mặc dù những hình ảnh của Paris hay nhạc K-pop vô cùng phổ biến, chúng ta vẫn cần thời gian để có thể đem lòng yêu mến hai đất nước này. Tuy nhiên, một khi bạn đã yêu mến đất nước đó, tình yêu ấy sẽ trở nên sâu sắc và lâu dài hơn. Pháp cũng không phải là một quốc gia dễ hiểu. Bạn cần thời gian để cảm thấy sự quyến rũ của đất nước này. Phải mất thời gian để hiểu được sự phức tạp của các quốc gia này. Tuy nhiên, nếu bạn cảm thấy được sự hấp dẫn đó, cảm xúc như vậy sẽ tồn tại trong một khoảng thời gian rất dài.

- Cuối cùng, giáo sư có thể chia sẻ về những dự định trong tương lai?
Tôi hy vọng sẽ tập trung vào việc viết sách và tiến hành nghiên cứu. Tôi cũng sẽ tiếp tục làm việc về vấn đề giao lưu văn hóa giữa Hàn Quốc và Pháp.

Yun So-jeong - Korea.net
Ảnh: Jeon-hwan
arete@korea.kr